مطالعه ای بر اثربخشی طرحواره درمانی بر تعارضات زناشویی

طرحواره درمانی (Schema Therapy) رویکردی نوین در روانشناسی است که به افراد در شناسایی و تغییر الگوهای ذهنی ناسازگار (طرحواره های ناسازگار اولیه) کمک می کند. این الگوها، که اغلب در دوران کودکی شکل می گیرند، می توانند بر تفکر، احساسات و رفتار فرد در بزرگسالی تاثیر منفی بگذارند و منجر به مشکلات روانشناختی شوند. طرحواره درمانی با تلفیق موثر درمان شناختی-رفتاری (CBT)، نظریه روابط موضوعی روانکاوی، نظریه دلبستگی و گشتالت درمانی، به دنبال ایجاد تغییر عمیق و پایدار در فرد است. تعارضات زناشویی وقتی بروز پیدا می کند که رفتار یک شخص با توقعات شخص دیگر جور درنیاید. آنچه که تعارض را ایجاد می کند، وجود نظرات مختلف و به دنبال آن، سازگاری یا ضد و نقیض بودن آن نظریات است. درک نظریات مختلف کمک می کند تا شیوه های مناسبی را برای حل تعارض انتخاب کنیم. مادران کودکان کم توان ذهنی اغلب با چالش ها و استرس های زیادی در ارتباط با مشکلات فرزندان خود مواجه هستند. این امر می تواند بر روابط زناشویی و رضایت آنها تاثیر منفی بگذارد و باعث تعارض زناشویی شود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر طرحواره درمانی بر رضایت زناشویی و تعارض زناشویی در مادران کودکان کم توان ذهنی انجام شد. این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان کم توان ذهنی تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان قرچک بود. در مجموع ۳۰ زن به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. در حالی که طرحواره درمانی با برگزاری ده جلسه ۲ ساعته به گروه آزمایش ارائه شد، مادران گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ اولسون (۱۹۹۸) و پرسشنامه تعارض زناشویی براتی و سنایی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تی زوجی و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که طرحواره درمانی به طور معناداری رضایت زناشویی و تعارض زناشویی را در مادران کودکان کم توان ذهنی کاهش داد (P < ۰.۰۰۱). طرحواره درمانی باعث افزایش رضایت زناشویی و کاهش تعارض زناشویی در مادران کودکان کم توان ذهنی شد.

کلیدواژه ها:

کودکان کم توان ذهنی ، تعارض زناشویی ، رضایت زناشویی ، مادران ، طرحواره درمانی