بررسی تاثیر فعالیت های فوق برنامه بر رشد شخصیت و اعتماد به نفس نوجوانان

دوره نوجوانی یکی از حساس ترین و پرچالش ترین مراحل رشد انسان است که در آن فرد با تغییرات عمیق جسمی، روانی، اجتماعی و عاطفی مواجه می شود. در این دوران، نوجوانان به دنبال کشف هویت فردی، جایگاه اجتماعی و کسب استقلال شخصیتی هستند و همین امر، آنان را در معرض فرصت ها و تهدیدهای گوناگونی قرار می دهد. یکی از مهم ترین عوامل موثر در عبور سالم و سازنده از این دوره و دستیابی به تعادل روانی و اجتماعی، بهره مندی از فعالیت های هدفمند و غنی در محیط مدرسه و خارج از آن است. فعالیت های فوق برنامه به عنوان بخشی مکمل از فرآیند تعلیم و تربیت، می توانند نقش بسیار موثری در رشد همه جانبه نوجوانان ایفا کنند؛ چرا که این فعالیت ها با فراهم کردن فضایی آزادتر و غیررسمی تر از کلاس های درسی، فرصت بروز خلاقیت، مسئولیت پذیری، تعاملات اجتماعی مثبت و تجربه های موفقیت آمیز را در اختیار نوجوانان قرار می دهند. فعالیت های فوق برنامه شامل دامنه گسترده ای از برنامه ها مانند مسابقات علمی، ورزشی، هنری، فرهنگی، گروه های دانش آموزی، بازدیدهای علمی، اردوها، کلاس های مهارت زندگی، آموزش های داوطلبانه و کارهای گروهی می شود. هر یک از این فعالیت ها، بنا به ماهیت خود، می توانند زمینه ساز تقویت مهارت های فردی و اجتماعی نوجوانان باشند. نوجوانی که در یک گروه سرود یا تئاتر فعالیت می کند، نه تنها توانمندی های هنری خود را پرورش می دهد، بلکه یاد می گیرد چگونه با دیگران همکاری کند، نظرات خود را ابراز نماید و پذیرای انتقاد سازنده باشد. شرکت در برنامه های ورزشی نیز می تواند حس رقابت سالم، تلاش، نظم و پشتکار را در نوجوانان نهادینه کند. از سوی دیگر، فعالیت هایی مانند داوطلبی یا شرکت در شوراهای دانش آموزی، باعث تقویت حس مسئولیت پذیری، توان رهبری و اعتماد به نفس آنان می گردد.در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی تاثیر فعالیت های فوق برنامه بر رشد شخصیت و اعتماد به نفس نوجوانان شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که فعالیت های فوق برنامه نقش بسیار مهمی در رشد شخصیت و تقویت اعتماد به نفس نوجوانان دارند. این فعالیت ها به آن ها فرصتی برای کشف استعدادها، تقویت مهارت های اجتماعی و تجربه موفقیت های فردی و گروهی می دهند که در نهایت به ارتقاء عزت نفس و شکل گیری هویت مثبت در دوران نوجوانی کمک می کند.

کلیدواژه ها:

فوق برنامه ، عزت نفس ، اعتماد به نفس ، دانش آموزان ، شخصیت