چگونه توانستم بی نظمی و بی توجهی برخی دانش آموزان کلاس را با استفاده از روش های تشویقی و مسئولیت پذیری کاهش دهم؟

در محیط آموزشی امروز، معلمان با طیفی گسترده از رفتارهای متفاوت دانش آموزان روبه رو هستند که برخی از آن ها می توانند روند یادگیری را مختل کرده و فضای کلاس را از حالت تعادل خارج کنند. یکی از مشکلات رایج در مدارس ابتدایی، بی نظمی و بی توجهی برخی از دانش آموزان نسبت به فرآیند یاددهی–یادگیری و وظایف درسی است؛ مساله ای که اگر به موقع و با شیوه ای موثر مدیریت نشود، می تواند منجر به افت تحصیلی، کاهش انگیزه، و تضعیف روحیه جمعی کلاس شود. این اقدام پژوهی با هدف شناسایی و به کارگیری راهکارهایی کارآمد برای کاهش رفتارهای نامطلوب و افزایش مسئولیت پذیری در میان این دسته از دانش آموزان طراحی و اجرا شده است.در تجربه ی تدریس خود با گروهی از دانش آموزان مواجه شدم که رفتارهایی چون بی توجهی به صحبت های معلم، عدم انجام تکالیف، نادیده گرفتن قوانین کلاس و حتی ایجاد اختلال در نظم فعالیت های گروهی از خود نشان می دادند. این رفتارها نه تنها بر کیفیت آموزش تاثیر منفی داشت، بلکه بر ارتباط سایر دانش آموزان با فرآیند یادگیری نیز سایه افکنده بود. پس از بررسی دلایل احتمالی این رفتارها، به این نتیجه رسیدم که بخش زیادی از آن ها ناشی از نداشتن انگیزه، کمبود توجه مثبت، و ناآگاهی از پیامدهای رفتاری خود است. بنابراین، تصمیم گرفتم از روش های تشویقی هدفمند برای اصلاح این وضعیت بهره بگیرم.در این راستا، مجموعه ای از اقدامات طراحی شد که شامل تشویق های کلامی، اجتماعی، نمادین، و مشارکتی بود. هدف از این اقدامات، ایجاد انگیزه درونی، افزایش حس دیده شدن، و تقویت رفتارهای مثبت در دانش آموزان بود. به جای تمرکز بر رفتارهای منفی و سرزنش مداوم، تلاش کردم تا رفتارهای مثبت حتی کوچک را شناسایی و برجسته کرده و به شکل مناسبی بازخورد مثبت ارائه دهم. همچنین تلاش شد تا مسئولیت پذیری از طریق واگذاری وظایف کوچک در کلاس، ارزیابی عملکرد روزانه، و اعتماد بیشتر به دانش آموزان تقویت شود. برای مثال، برخی دانش آموزان مسئول توزیع دفترها، مراقبت از نظم صف، یا نظارت بر سکوت کلاس شدند تا احساس مشارکت و تعلق بیشتری به فضای کلاس پیدا کنند.نتایج حاصل از اجرای این اقدام پژوهی نشان داد که استفاده ی هدفمند و مداوم از روش های تشویقی، تاثیر قابل توجهی در کاهش رفتارهای نامطلوب و افزایش احساس مسئولیت در دانش آموزان دارد. رفتارهایی که پیش تر به طور مکرر نظم کلاس را برهم می زدند، به مرور کمتر و کنترل شده تر شدند. دانش آموزان بیشتری تکالیف خود را به موقع انجام می دادند، در فعالیت های گروهی مشارکت می کردند، و با معلم و هم کلاسی های خود ارتباط موثرتری برقرار می کردند. از سوی دیگر، فضای کلی کلاس نیز به محیطی آرام تر، دوستانه تر و پویاتر تبدیل شد که در آن اعتماد متقابل و احترام میان معلم و دانش آموزان تقویت شده بود.

کلیدواژه ها:

بی نظمی ، بی توجهی ، تشویق ، مسئولیت پذیری ، رفتارهای مثبت ، مشارکت دانش آموز ، مدیریت کلاس