معماری و سبک زندگی در ایران معاصر: تغییرات فرهنگی و تاثیر آن بر طراحی فضا

تحولات فرهنگی و اجتماعی در ایران معاصر تاثیرات عمیقی بر معماری و طراحی فضاهای شهری و مسکونی گذاشته است. رشد شهرنشینی، تغییر ساختارهای خانوادگی، افزایش فردگرایی، گسترش فناوری های نوین و دگرگونی الگوهای مصرف ازجمله عواملی هستند که سبک زندگی مردم را متحول کرده و بتبع آن، نیازهای جدیدی در طراحی معماری و فضاهای زیستی ایجاد کرده اند. از سوی دیگر، تغییر در مجراها و ارزش های اجتماعی موجب شده تا نوع استفاده از فضاهای عمومی و خصوصی نیز دستخوش دگرگونی شود. این مقاله تلاش دارد با بررسی این تحولات، تاثیر آن ها را در ارائه طرح های جدید متناسب با نیازهای جدید تحلیل کند و راهکارهایی برای بهینه سازی طراحی مناسب با نیازهای جدید ارائه دهد. مطالعه حاضر با نگاهی به روند تحولات اجتماعی و فرهنگی در چند دهه اخیر می پردازد و عواملی نظیر تغییر در نقش های جنسیتی، کاهش ابعاد خانوار، زندگی آپارتمانی، توسعه فضاهای اشتراکی و تاثیر رسانه های دیجیتال بر روابط اجتماعی را مورد واکاوی قرار می دهد. سپس، این تغییرات در سه حوزه اصلی معماری می شود: ۱- فضاهای استراتژیک و تاثیر فناوری های هوشمند در مسکن، ۲- معماری مسکونی شامل تغییر الگوهای سکونت، فضاهای عمومی و شهری که به تحلیل طراحی ها، مجتمع های تجاری و نحوه تعامل اجتماعی در این فضاها می پردازد و ۳- تاثیر فناوری و دیجیتالی شدن بر معماری، کاربرد هوش مصنوعی، طراحی، سبک معماری و نقش خانه های هوشمند را بررسی می کند. برای درک بهتر این تحولات، مطالعه ای موردی چند پروژه ای معماری ایران که بازتاب دهنده ی این تغییرات هستند، ارائه خواهد شد. این پژوهش با تحلیل چالش ها و فرصت های پیش روی معماری معاصر ایران، پیشنهاداتی برای تطبیق با نیازهای جدید اجتماعی ارائه می دهد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که معماری نه تنها بازتاب دهنده ی تغییرات فرهنگی و اجتماعی است، بلکه می تواند به عنوان یک عامل تاثیرگذار، سبک زندگی مردم را نیز شکل دهد و ارتقا بخشد.

کلیدواژه ها:

معماری معاصر ایران ، سبک زندگی ، تحولات اجتماعی ، طراحی فضا فناوری در معماری شهرنشینی ، معماری پایدار