مقایسه ساختار کالبدی خانه های سنتی دوره قاجار (نمونه موردی: شهر قزوین،کاشان

خانه های سنتی بسیاری از گذشته تاریخی ایران برجای مانده است که نشان دهنده سبک زندگی مردم در هر دوره ای می باشد. بر اساس این خانه ها می توان به ارزش معماری ایران پی برد. در دور قاجار تغییرات عمده ای در معماری و شهر سازی ایران رخ داده است. از دوره قاجار بناهای زیادی که شامل منازل مسکونی می باشد برجای مانده است. که با تحلیل و بررسی خانه های سنتی قاجاری می توان به معماری آن ها دست یافت. ساختار فضایی معماری قزوین و کاشان عموما درونگراست که با اقلیم خود نیز سازگاری داشته اند. به منظور شناخت معماری خانه های سنتی در دو شهر تقریبا خانه های شاخص که ویژگی خود را حفظ کرده اند مورد تحلیل قرار گرفته است. جهت مقایسه دادن نمونه های موجود باید یک شناختی از این بناها پیدا کنیم. نماهای خارجی و آرایش فضاها و متعاقب آن با پالن های موجود نقش تعیین کننده در مقایسه خانه ها دارد. روش تحقیق این پژوهش با رویکرد کیفی و در دو بخش تاریخی – تفسیری نیز به بررسی ساختار کالبدی معماری خانه های قزوین و کاشان پرداخته است. با تحلیل خانه ها می توان را به شناخت کاملتر و جامع تری از آن ها دست یافت. پس از دست یافتن به اطلاعات به مقایسه چند خانه در این دو شهر پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است معماری خانه های دو شهر فضاهای اصلی در اطراف حیاط مرکزی شکل گرفته است. اکثر بناها دو اشکوبه بوده و بیشتر دارای یک حیاط و در مواردی دو حیاط می باشند در اکثر خانه ها درونگرایی یک اصل مشترک وجود دارد و در تعداد محدودی برونگرایی قابل مشاهده است. اختالف ارتفاع حیاط در خانه های سنتی قزوین به صورت نیم طبقه، ولی در کاشان ارتفاع زیاد (گودال باغچه) یا کم (نیم طبقه) می باشد.

کلیدواژه ها:

خانه سنتی ، قزوین ، کاشان ، مقایسه ، معماری قاجار