تحلیل گفتمان الله و ابلیس در قرآن براساس طبقه بندی کنش های گفتاری سرل

دست یابی به خوانش نوین از آیه های قرآن و دریافت رازهای نهفته آن با کاربست نظریه های جدید زبان شناسی امکان پذیر است با استفاده از رویکردهایی مانند نظریه کنش گفتاری روابط پنهان و لایه های جدیدی از معانی آنها و متون دینی در برابر مخاطبان گشوده شود. پیش روی با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر الگوی جان سرل به تحلیل کنش های گفتاری در آیات گفتمان خداوند با ابلیس در قرآن می پردازد و به دنبال پاسخی برای این پرسش ها است که بر اساس نظریه کنش گفتار سرل، ساختارهای گفتمان دار مربوط به گفتمان خداوند و ابلیس چه مفاهیمی را به مخاطب منتقل می کند؟ کدام یک از ساختارها کاربرد می تواند در فهم قرآن داشته باشد؟ نتایج آماری چگونه است؟ تحلیل افعال کنش گفتاری چه کاربردی در فهم قرآن می تواند داشته باشد؟ با توجه به دوسویه بودن گفتمان، کنش های گفتاری مربوط به هر دو طرف در هر پاره گفتار بررسی شده است. ابتدا هر آیه با چندین پاره گفتار تقسیم و سپس نوع کنش گفتار هر پاره مورد بررسی است و ضمن قرار دادن کنش ثانویه به عنوان تحلیل، نتیجه حاکی از آن است که از مجموع کنش های گفتاری مربوط به گفتمان خداوند و ابلیس، بیشتر کنش ترغیبی به خود اختصاص داده است و کنش های عاطفی و اظهاری در رتبه های بعدی قرار دارند. در این تحلیل از کنش اعلامی بنا به شرایط خاص آن که ویژه مکانهای رسمی است استفاده نشده است. استفاده ۵۰ درصدی از کنش ترغیبی، اهمیت و ضرورت پیروی ابلیس و از طرفی تشویق به اطاعت و پرسش برای رسیدن به حسن عاقبت را نمایان می کند.

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان ، خداوند ، ابلیس ، کنش گفتاری ، سرل