پرورش خلاقیت از دوران پیش دبستانی تا دبیرستان:چالش ها و راهکارها

خلاقیت به عنوان یکی از مولفه های اصلی در رشد شناختی، هیجانی و اجتماعی کودکان و نوجوانان، نقش مهمی در آماده سازی آنان برای مواجهه با دنیای پیچیده و پرشتاب قرن ۲۱ ایفا می کند. پرورش خلاقیت باید از سنین پایین آغاز شده و به صورت پیوسته تا پایان دوران مدرسه تداوم یابد. مقاله حاضر به بررسی مراحل و شیوه های پرورش خلاقیت از دوره پیش دبستانی تا دبیرستان می پردازد و چالش های موجود در مسیر تحقق آن را تحلیل می کند.در این مقاله ابتدا به مفهوم خلاقیت و اهمیت آن در یادگیری و رشد فردی و اجتماعی پرداخته شده و ویژگی های محیط های آموزشی خلاق محور توصیف می شود. سپس موانع ساختاری، فرهنگی و آموزشی که موجب تضعیف خلاقیت در نظام آموزشی می شوند، مورد بررسی قرار می گیرند؛ از جمله برنامه های درسی خشک و غیرقابل انعطاف، تاکید بر نمره محوری، کمبود آموزش معلمان در زمینه روش های خلاق پرور، و فضای آموزشی محدودکننده.در ادامه، راهکارهایی برای تقویت خلاقیت دانش آموزان در سطوح مختلف آموزش عمومی ارائه می شود؛ از جمله بهره گیری از روش های تدریس مبتنی بر کاوش، پروژه محور، بازی محور، و تلفیق هنر و فناوری در فرایند یاددهی-یادگیری. همچنین، نقش معلمان به عنوان تسهیل گران محیط های خلاقیت محور و نیاز به آموزش و حمایت حرفه ای برای ایفای این نقش مورد تاکید قرار گرفته است.در پایان، مقاله تاکید دارد که پرورش خلاقیت، فرآیندی بلندمدت، سیستمی و چندبعدی است که نیازمند همکاری خانواده، مدرسه، سیاست گذاران آموزشی و جامعه است. آینده ای نوآورانه و پویا تنها در گرو پرورش نسلی خلاق، کنجکاو و توانمند در تفکر مستقل و حل مسئله خواهد بود.

کلیدواژه ها:

خلاقیت ، آموزش خلاق محور ، پیش دبستانی ، دبیرستان ، روش های نوین تدریس ، چالش های آموزشی ، محیط یادگیری ، معلم خلاق