آثار و تبعات دفع غیر اصولی فاضلابها بر ناپایداری خانوارهای روستایی (مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان نیمروز)

فاضلابهای شهری و روستایی با توجه به میزان آلایندههای موجود در آن، تهدیدی برای محیطزیست گیاهی، جانوری و حیات بشری است. اینگونه فاضلابها وقتی روانه روستاهای اطراف میشوند صدمات جبران ناپذیری بر آنها وارد میکنند؛ بنابراین با توجه به اهمیت پایداری در روستاها به عنوان کلید توسعه کشورها، در مناطق روستایی توجه به موضوع فاضلابهای رها شده شهری و روستایی و تاثیراتی که بر وضعیت اجتماعی، اقتصادی و محیطی جامعه روستایی دارد از ضروریات است و لزوم مطالعه در این خصوص به شدت احساس میشود به همین منظور در این تحقیق به بررسی اثرات فاضلابهای رها شده شهری و روستایی در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان نیمروز پرداخته شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی منابع اسنادی، مشاهدات میدانی و استفاده از پرسشنامه و مصاحبه با اعضای شوراهای اسلامی، خبرگان محلی و دهیاران در سطح روستا و خانوارهای روستایی در سطح خانوار صورت گرفته است که در این راستا از طریق فرمول کوکران ۳۳۴ خانوار به عنوان نمونههای انتخابی مورد بررسی قرار گرفتند و جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS، مدل تحلیل سلسله مراتبی Topsis و نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که میزان شدت آثار و تبعات دفع غیر اصولی فاضلاب، با میزان فاصله روستاها از سیستم زهکشی روباز و مکان دفع نهایی فاضلابها ارتباط دارد به طوری که روستاهای دهنو پشت ادیمی و فقیر لشکری با فاصله کمتر از یک کیلومتر از محل دفع نهایی فاضلاب و همجواری با سیستم زهکش روباز بیشترین آثار و تبعات را دارند، و روستای بالاخانه از کمترین اثرات ناشی از مکان دفع نهایی فاضلابها و سیستمهای زهکشی روباز برخودار است. همچنین نتایج بدست آمده از مکان دفع فاضلاب خاکستری روستاها نشان میدهد که روستای دهنوپشت ادیمی با میانگین ۹۰ درصد دفع فاضلاب خاکستری در مکانهای نامناسب بدترین وضعیت و روستای چرک با ۷ درصد دفع فاضلاب خاکستری در مکانهای نامناسب بهترین وضعیت را دارا میباشد.

کلیدواژه ها:

فاضلاب ، ناپایداری ، دفع غیراصولی