بررسی جایگاه استعاره در متن و اجرای تئاتر «فعل» (محمد رضایی راد) بر مبنای نظریه ی زبان شناسی شناختی علی قاسمی منفرد (کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی)

هرچند که استعاره، پیش از هرچیز به عنوان یک صنعت بلاغی، در طول تاریخ ادبیات و نقد ادبی دستخوش تغییرات زیادی شده، با این حال، ظهور جریان زبان شناسان شناختی در نیمه دوم قرن بیستم میلادی به استعاره جایگاهی بسیار فراتر از صنعتی ادبی بخشید و آن را در مرکز سازوکار فهم انسان قرار داد. این نظریه توضیح داد که انسان چگونه با استفاده از استعاره می تواند چیزی را در قلمروی خاصی به واسطه چیز دیگری در قلمرویی دیگر بفهمد. جریانی که نه فقط در آثار ادبی بلکه در زندگی روزمره هم به شکلی فعال در کار است. با توجه به این ها، ادبیات نمایشی که در سیر تاریخی خودش مسیری را به سمت زبان روزمره طی کرده، زمینه بسیار مناسبی را برای این بررسی در اختیار ما قرار می دهد. در این مقاله نمایشنامه و اجرای «فعل»، نوشته و کارگردانی شده توسط محمدرضایی راد، بر مبنای نظریه استعاره معاصر بررسی و تحلیل شده است. بعد از ارائه تاریخچه ای فشرده از موضوع استعاره در سه بخش نشان می دهیم که انسان چه طور به واسطه موجودیت های بی جان و جاندار و حتی خود زبان به فهم درمی آید. در بخش دوم، استعاره های مربوط به زبان، می بینیم که خود زبان به چه نحو از طریق چیزهای دیگر قابل درک می شود. و در بخش سوم استعاره های مفهومی ای که مفاهیمی مثل عشق و زندگی را سامان می دهند، بررسی خواهیم کرد و می بینیم که شخصیت ها با چه تمایزات و تفاوت های استعاری ای این موارد را به کار می برند و این موضوع تا چه اندازه ما را در شناخت بیشتر آنان یاری می کند.

کلیدواژه ها:

استعاره ، زبان شناسی شناختی ، ادبیات نمایشی ، محمد رضایی راد ، جورج لیکاف