رویکرد مدیریت کالن در مواجهه با ضرورت مشارکت فرهنگی- موزه ای مابین دو سیستم (مورد مطالعه: موزه نبوغ بردسکن)

موزه ها محلی امن و پلی هستند که گذر تاریخ و میراث ملموس و ناملموس گذشتگان را از طریق نمایش و روایتگری آثار تاریخی، برای مخاطب خود جذاب می نمایند. هرچند در تعاریف موزه با موسسه های دائمی و بدون هدف مادی که دربهای آن به روی همگان باز است روبرو هستیم، ولیکن به نظر می رسد در عصر تکنولوژی و ارتباطات، رویکرد مدیران فرهنگی که دغدغه گام به سوی نسل جدید و توسعه فرهنگی پایدار موزه ها را دارند، با چالش های دو مولفه، رقابت فرهنگی و مشارکت فرهنگی به عنوان اهرم های فرهنگی و بخشی مهم از عوامل موثر در ارتقا سطح معرفی موزه روبرو شده است. میراث فرهنگی ملموس و ناملموس هر کشور، بخشی از سرمایه های ملی و انحصاری است که با هویت و تفاخر فرهنگی درآمیخته است همچنانکه نقش و رسالت مدیران فرهنگی کالن موزه ها، در ارتقا، حفظ، ایجاد و چگونگی شناخت از میراث فرهنگی ملی، برای کلیه مخاطبین موزه و نسل آینده، بسیار مهم و تاثیرگذار است. در این مقاله به روش توصیفی و مطالعه پیشینه موزه های تحت مالکیت و نظارت مستقیم میراث فرهنگی خراسان رضوی، ۱۰ عدد از موزه های مردم شناسی خراسان رضوی تطبیق شده است و منطبق بر یافته ها، طرح جامع توسعه پایدار موزه ها با راهکار طرح ارتقا سطح محتوای موزه ها، با عنوان 'موزه مفهومی' پیشنهاد می گردد و نمونه موردی (موزه مفهومی نبوغ بردسکن) ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف مشارکت فرهنگی- موزه ای مابین دو سیستم حقوقی، مدل تحلیلی (میزان همبستگی و تبیین ارتباط) با ۲۵ مولفه مستقل و واسطه، در دو تراز، با کسب نمره ۱۵ الی ۳۵ شناسایی و معرفی شده است. در چشم انداز آینده طرح موزه های مفهومی خراسان رضوی، موزه ذخایر و ثروت ملی سرخس، موزه خط و کتابت تایباد و موزه عشایر خراسان، پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

موزه مفهومی ، توسعه پایدار ، مشارکت فرهنگی ، موزه نبوغ بردسکن ، طرح محتوایی موزه