مفهوم خلقیات در سینمای ایران؛ تحلیلی انتقادی

امروزه فیلم و سینما یکی از مهم ترین راویان در دسترس جهت تحلیل و واکاوی جوامع به شمار می روند. بر این اساس بی ایران که شاهد تحولات و تغییرات ارزشی چشم الدر پس از فهم وضعیت جامعه پساانقلابی در سبک زندگی و هویت فردی و اجتماعی بوده، توجه به بازنمایی مفهوم خلقیات که به جنبه های منفی جامعه، فرهنگ و ارزش های جامعه اشاره دارد، در سینمای ایران از اهمیت ویژه «خلقیات» ای برخوردار است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی مفهوم در جامعه ایرانی و بازنمایی آن در سینمای ایران می پردازد. برای این منظور تعداد ۲۱ فیلم از آثار سینمایی ساخته شده در سال های ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲ که به بازنمایی مفاهیم مرتبط با خلقیات اختصاص داشتند، انتخاب و سیر تحول این مفهوم، مبانی نظری و تجلی آن در فیلم های مذکور مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. تجزیه و تحلیل از طریق مشاهده دقیق فیلم ها با تمرکز بر مضامین، شخصیت ها و ساختارهای روایی مرتبط با خلقیات انجام شد. نتایج یافته ها مبین آن بود که موج جدید سینمای ایران موضعی انتقادی نسبت به ویژگی ها و خلقیات منفی در جامعه ایرانی اتخاذ کرده و روایت غالب گذشته را به چالش می کشد. همچنین فیلم های معاصر ایرانی به شیوه ای ظریف تر و پیچیده تر با خلقیات درگیر شده تا موجود و پیش روی جامعه ایران الاند و اغلب از طنز، کنایه و نقد اجتماعی برای برجسته کردن مشک استفاده می کنند. از دیگر یافته های پژوهش حاضر آن بود که آثار سینمایی دو دهه ای اخیر، به چشم انداز سینمایی متنوع تر و انتقادی تر در ایران کمک کرده اند، چشم اندازی که پیچیدگی ها و تضادهای جامعه ایران را منعکس می کند. در مجموع، این پژوهش با ارائه تحلیلی جامع از خلقیات در سینمای ایران، اهمیت و ارتباط آن را در جامعه معاصر ایران به تصویر می کشد.

کلیدواژه ها:

تحلیل انتقادی ، خلقیات ، تغییرات اجتماعی ، هویت ایرانی ، سینمای ایران