واکاوی رابطه متقابل محیط شهری و معماری با فرهنگ و هویت ایرانی، اسلامی

معنایی که محیط و ویژگی های کالبدی آثار انسانی را به انسان القا می کنند، مشتمل بر آن دسته از اصول و ارزش های فرهنگی و هویتی است که شکل دهنده محیط می باشند. به بیان دیگر، محیط مصنوع با سمبل ها و تناسبات و اجزا و نشانه ها و اشکال و رنگ ها و عملکردها، در عین حالی که بیانگر جهان بینی و هویت و فرهنگی است که بانی شکل گرفتن آن شده اند، اصول و ارزش های آنها را نیز به انسان القا نموده و به نوعی در تحولات فرهنگی و رفتارهای آحاد جامعه استفاده کننده ایفای نقش می نماید. با عنایت به تاثیر متقابل محیط و فرهنگ بر یکدیگر، شناخت ویژگی ها و فرآیند تاثیر محیط بر انسان و بر شکل گیری شخصیت و رفتارهای او از گذشته های دور، از منظر بسیاری از متفکران مورد توجه بوده است. معماری به عنوان بستر اتفاق زندگی بشر یکی از تاثیرگذارترین هنرها در جهت نمایاندن فرهنگ عامه و الگوهای ساختاری آن در هر دوره است و این امر باعث انعکاس کلیتی قابل بررسی و قضاوت از فرهنگ، تفکر و ناخودآگاه ملی، در معماری می شود. این قضاوت از طرف استفاده کنندگان محیط و نیز سایر ادوار تاریخی و فرهنگی نیز واقع می شود. از طرفی، هنگامی که جامعه همواره فضایی آشنا را تجربه کند، زمینه ساز خودباوری ملی و شکوفایی بیشتر افراد خواهد شد. یادمان باشد معماری ملی بر اساس اندیشه ای فرهنگی جامعه ای خود طوری شکل می گیرد که افراد در فضایی آشنا، به خودباوری ملی دست یابند. از طرفی همین معماری تشکیل دهنده ی انگیزه های فرهنگی است که در آن افراد بتوانند در بالندگی فرهنگی و پیشرفت آن نقش داشته باشند.