بررسی تغییرات کاربری زمین، عوامل و پیامدهای آن در منطقه کلان شهری تهران در بازه زمانی ۳۰ (ساله ۱۴۰۰-۱۳۷۰) با استفاده از روش فراترکیب

تغییرات کاربری و پوشش زمین یکی از موضوعات حیاتی در مطالعات زیست محیطی و برنامه ریزی شهری است که نقش کلیدی در مدیریت منابع طبیعی، توسعه پایدار و برنامه ریزی فضایی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری زمین در منطقه کلانشهری تهران طی سه دهه گذشته (۱۳۷۰ تا ۱۴۰۰) انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش مرور سیستماتیک و فراترکیب، داده های ۱۱ مقاله منتخب که بر عوامل، الگوها و پیامدهای تغییرات کاربری زمین متمرکز بوده اند، بررسی گردیده است. یافته ها نشان می دهد که رشد جمعیت، توسعه زیرساخت های شهری، و تغییرات اقتصادی-اجتماعی از مهمترین عوامل محرک تغییرات کاربری زمین در این منطقه بوده اند. به دنبال این تغییرات، زمین های کشاورزی و باغات به کاربری های مسکونی و صنعتی تبدیل شده و مراتع و اراضی بایر کاهش یافته اند. پیامدهای این تغییرات شامل کاهش تنوع زیستی، افزایش آلودگی، و بروز نابرابری های فضایی بوده است. علاوه بر این، الگوهای نامتوازن توسعه شهری باعث کاهش کیفیت زیست محیطی و افزایش آسیب پذیری های اجتماعی شده اند. یافته های این پژوهش با تاکید بر اهمیت تدوین سیاست های جامع و یکپارچه برای مدیریت تغییرات کاربری زمین در کلانشهر تهران به لزوم ارائه راهکارهای عملی برای حفاظت از منابع طبیعی، تقویت سیاست های برنامه ریزی پایدار، و کاهش اثرات منفی تغییرات کاربری زمین اشاره داشته و می تواند مبنای تصمیم گیری های آگاهانه تر در حوزه مدیریت شهری و توسعه پایدار باشند.

کلیدواژه ها:

تغییرات کاربری زمین ، کلانشهر تهران ، متاسنتر ، فراترکیب