تحلیل و بازنمایی نقشمایه سیمرغ در آثار نگارگری ایران معاصر (مطالعه موردی: محمود فرشچیان)

در تاریخ ایران زمین اساطیر بسیاری با حضورشان در عرصه هنر و ادبیات، ماندگار شده و حضورشان تداوم یافته است. این اسطوره ها مفاهیم زمانی و پژوهش قرار گرفته اند. سیمرغ به عنوان از مناظر دیگری آنها را بررسی کرده و اساطیری دست یافتنی، مفاهیم زمانی و پژوهش گوناگون اساطیری، عرفانی و حماسی در میان فرهنجان با نقاشی ایرانی بسیار شناخته شده، بالدار و سیمین پر است. سیمرغ در متون حماسی و عرفانی و اساطیری جایگاهی ارزشمند دارد و همواره در آثار هنری و ادبی ایران زمین، نمود یافته است. از مهم ترین جلوه های حضور سیمرغ در آثار فرشچیان، نقش برجسته و معنادار اوست. هدف این پژوهش تحلیل و بررسی نقش سیمرغ در آثار نگارگری معاصر با تمرکز بر آثار محمود فرشچیان است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی به بررسی نقش سیمرغ پرداخته است. سوال اصلی پژوهش این است که سیمرغ در آثار نگارگری معاصر محمود فرشچیان چه نقش و جایگاهی دارد؟ برای پاسخگویی به این سوال، تعدادی از آثار فرشچیان از لحاظ بصری مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق به دست آمد که فرشچیان در آثار خود از حالات درونی و احساسات و حالات وسیعی از فضای روحانی و ملکوتی بهره می گیرد که از اندیشه و متاثر از عرصه برای تجلی طیف وسیعی از روایی فضای روحانی و ملکوتی است. سیمرغ در آثار فرشچیان از هاله ای از نور و رنگ های شفاف و روشن حرکت در مسیر تعالی برخوردار است. آنچه در این تحقیق به دست آمد می کوشد فرشچیان را در حالتی خیالی و عرفانی و روحانی سیمرغ ملکوتی نشان دهد. مخاطب را به تداعی فضای روحانی و عرفانی و ملکوتی سیمرغ آماده می کند. فرشچیان از شکل پیشین سیمرغ ایرانی بهره گرفته و با شیوه های شگفت انگیز نقش و تصور و جزئیات بر جزئیات دارد، شیوه روزنامه و تلفیقی از اندیشه های ایرانی و فراایرانی است.

کلیدواژه ها:

سیمرغ ، نگارگری ایران معاصر ، محمود فرشچیان