بررسی نقوش و نمادهای گیاهی و جانوری در هنر دوره هخامنشی و الهاماز آنها در طراحی لباس اجتماع بانوان

شاهنشاهی هخامنشی یکی از بزرگترین و پهناورترین شاهنشاهیها از نظر قدرت و وسعت قلمرو حکومتی در جهان باستان است. هنر دوران هخامنشی به عنوان بخش مهمی از تاریخ پرشکوه ایران زمین بوده و به صورت جاودانه در بین ملل مختلف شناخته شده است. از آنجا که ایران خاستگاه بسیاری از گیاهان و درختان و جانوران بوده است و تنوع اقلیمی و استفاده گسترده از انواع گیاهان و جانوران در نظامهای غذایی، معیشت و زندگی روزمره ایرانیان باعث شده تا مردم آن دوره در طی اعصار، ارزش ویژهای برای گیاهان و حیوانات قائل شوند. در هنر دوره ی هخامنشی نقش گیاهان و جانوران را بر روی بسیاری از آثار هخامنشی از جمله معماری، نقشبرجسته ها، فلزکاری، ظروف، سکه و مهرها قابل مشاهده است. استفاده از نقوش گیاهی و جانوری علاوه بر جنبهی کاربردی، به دالیلی چون تاثیرات ملل دیگر و استفاده ی نمادین نقوش بوده است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر در صدد پاسخ به سواالتی است که، چه نقوش گیاهی و جانوری در هنر این دوره استفاده شده است و مفاهیم نمادین این نقوش چیست؟ و آیا میتوان از این نقوش به شیوه ای نوآورانه در طراحی لباس اجتماع بانوان بهره جست؟ نتایج حاصل از این مطالعه، گویای آن است که انواع نقشمایههای گیاهی به کار رفته در هنر این دوران ، شامل: درخت سرو، درخت نخل، گل نیلوفر، گل روزت بوده است. انواع نقوش جانوری به کار رفته نیز شامل: شیر، اسب، گاو، گوزن و ... و همچنین نقوش جانوران ترکیبی اساطیری بوده است. نقشمایههای مذکور صرفا جنبه ی تزیینی ن داشته، بلکه نقش آیینی، مذهبی و اسطورهای در هنر و باور مردمان آن دوره بوده است.

کلیدواژه ها:

هنرهخامنشی ، نقوش ، نماد گیاهی ، نماد جانوری ، طراحی لباس