طراحی پارچه با الهام گیری از نقش سیمرغ در هنر دوران ساسانی

بخش اعظم باورهای کهن هر قومی را خدایان، اسطوره ها تشکیل می دهند؛ از شخصیت های تاثیرگذار می توان به اسطوره هایی با موجودات ترکیبی و خیالی که از ترکیب دو یا چند موجود دیگر پدید آمده اند اشاره کرد. یکی از این موجودات ترکیبی مهم در اسطوره های کهن و تمدن های باستان ایران، سیمرغ است که در هنر دوران ساسانی به وفور دیده می شود. این نقش با ترکیب انواع بخش های حیوانات به معنای اتحاد قدرت های مادی، مینوی و فر است. در این راستا، هدف از پژوهش پیش رو معرفی و طبقه بندی نقش سیمرغ ساسانی با انواع ترکیب بندی ها و بهره گیری این نقوش در طراحی لباس عصر بانوان است؛ تا ضمن حفظ ریشه فرهنگی و هنری جامعه، نقوش اساطیری ایرانی، به گونه ای نوآورانه و کاربردی در پوشش معاصر نمایان و از طریق ایجاد کاربرد جدید، احیا شود. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به دو سوال بوده است: ۱ - هدف و معنای هر ترکیب از اجزای مختلف حیوانات در سیمرغ ساسانی چه بوده است؟ ۲ - آیا می توان از نقوش اسطوره ای در لباس ها به صورت کاربردی استفاده نمود؟ مقاله حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. سیمرغ در دوره ساسانی سمبل الوهیت و ملکوت بوده و بیشتر در لباس های شاهان تجلی پیدا کرده که می توان گفت، نشان دهنده حمایت خداوند از وی و در نتیجه مشروعیت سیاسی و دینی وی بوده که سیمرغ به او عطا کرده است. قسمت های مختلف این موجود اسطوره ای و ترکیبی، هرکدام دارای نیروی سحرآمیزی بوده و هنگامی که درهم آمیخته می شدند، شکست ناپذیر و به نقش مرتبط با سلطنت و پادشاه و خدایان تبدیل می شدند. با استفاده از نقش مایه ی مذکور می توان طرح هایی نوآورانه ارائه داد که مطابق با معیارهای فرهنگی و سلیقه ی جامعه امروز ایرانی باشد.

کلیدواژه ها:

هنر ساسانی ان ، اسطوره ، سیمرغ ، طراحی پارچه ، نوآوری