بررسی مفهومی رقص های آیینی تربت جام در رقص آفر و حتن

یکی از کهن ترین هنرهای ایرانی که تحت تاثیر آداب، سنن، اعتقادات، باورها و آیین های این سرزمین رشد نموده است، رقص گفته می شود. تاثیرپذیری این حرکات از موسیقی، فرهنگ، تحولات «بازی» های آیینی است که در بعضی مناطق ایران به آن اجتماعی و ادیان، در گذر زمان، ماهیتی در خور تامل و چهره ای بدیع از آنها به وجود آورده است که می توان گفت، مفهومی به ذهن متبادر می سازد، در خود جای داده اند. این رقص ها ریشه در تاریخ، فرهنگ، زندگی «رقص» فراتر از آنچه عبارت اجتماعی، اعتقادات و باورهای مردم هر منطقه دارد و منطبق با شیوه زندگی، جهان بینی، دین، زیبایی شناسی و ذوق قومی می باشند. رقص های آیینی تربت جام از معروف ترین رقص های فولکلور ایران است. جامی ها، همچون دیگر اهالی خراسان، رقص هایشان می نامند. بازی های تربت جامی انواع مختلفی دارد که در مناسبت های «بازی» راگوناگون اجرا می شوند. در میان بازی های از جایگاه خاصی در منطقه برخوردار است. «آفر» محلی تربت جام، بازی مقاله حاضر تحقیقی است که به روش توصیفی-اکتشافی و با استفاده از تکنیک های کتابخانه ای و مطالعات میدانی درباره رقص آفر انجام یافته است. این بازی به دو صورت آفر کشاورزی و آفر قالیبافی اجرا می شود. آفر کشاورزی بیانگر مراحل کاشت، داشت و برداشت گندم می باشد. آفر قالیبافی نیز نمایش نمادینی از مراحل بافت قالی و سرانجام فروش آن می باشد.

کلیدواژه ها:

رقص آیینی ، تربت جام ، رقص آفر ، رقص حتن ، فولکلور ایران