پژوهشی پیرامون نشان گردونه مهر از ایران باستان تا پس از اسلام

این پژوهش، تحقیقی است پیرامون بررسی نشانه گردونه مهر و جستجوی آن در نمونههای به دست آمده در آثار باستانشناسی و تاریخی، ایران باستان تا پس از اسلام. گردونه مهر یا گردونه خورشید که به چلیپا و صلیب شکسته نیز مشهور است، نماد و نشانواره بسیار کهنسالی است که آن را به قوم آریا و سرزمین ایران نسبت میدهند، این نماد بصورت چهار بازو با ان تهای خمیده، که بخاطر خمیدگی انتهای بازوان به چلیپای شکسته معروف گردیده، در برخی منابع آرامی، صلیبا و معرب آن صلیب نامیده شده و در فرهنگهای التین این نماد را سوستیکا۱ ( می نامند که برگرفته از زبان سانسکریت و از دو قسمتsw ( ) به معنی زیبا و فرخنده و استیکاstikaa ) به معنی بودن که بر روی هم نیک و خوب (خوش شانس) بودن معنی می دهد. هدف از این پژوهش مطالعه، شناسایی و دستیابی به نقوش و نمادهای گرودونه مهر و مفهوم آنها است. برای نائل آمدن به این هدف پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای است و در نهایت نتایج تحقیق نشان می دهند از آنجایی که یکی از مهمترین ویژگی های سنت نقش پردازی ایرانی، استفاده از عناصر نمادین بوده، بررسی این نقوش میتواند امکانات جدیدی را برای شناخت هنر ایران و ارتباط آن با موضوعات مذهبی، اجتماعی، اسطوره ای و ... فراهم سازد.

کلیدواژه ها:

گردونه مهر ، چلیپا ، صلیب شکسته ، سوستیکا