مداخالت در اندامهای سازه ای و تاثیر آن بر فروریزش گنبد مقبره عالالدوله سمنانی

معماری ایرانی یکی از برجسته ترین و از کهن ترین سبک های معماری در جهان است، گزاف نیست اگر گنبد شاخص ترین عنصر تمام دوران معماری ایران دانسته شود. بنابراین در هر طرح مرمتی برای بناهای تاریخی دارای گنبد، توجه ویژه ای به وضعیت ایستایی و سلامت آن باید صورت گیرد. هدف از این جستار بررسی علل واژگونی گنبد آرامگاه شیخ عالالدوله سمنانی و شرایط کالبدی نامناسب این بنا بوده و بدنبال راه حلی مناسب برای جلوگیری از ادامه ترک خوردگیهای گسترده در اثر می باشد. برای کشف علت آسیب به بررسی میدانی و مطالعات تطبیقی پرداخته شده است تا پالن و اندامهای باربر آن از نظر شکل هندسی با بناهای دیگر مقایسه شود، در بررسی های میدانی به رولوه بنا پرداخته شده، پالن دقیق ترسیم گردید و سپس با بناهای مشابه از نظر کارکرد و یا دوره زمانی مقایسه و در پایان نتیجه گرفته میشود که احتماال مداخالت انسانی در اندامهای سازه ای بدلیل نیاز به تغییر کاربری و ایجاد فضاهای جدید منجر به کاهش ضخامت لازم اعضای باربر و برهم خوردن تقارن کالبدی گردیده و باعث ضعف و ناپایداری سازه ای شده، در واقع عامل اصلی ترک خوردگی ها، ضعف شدید اندام های سازه ای شناخته شد، در پایان، برگشت کالبد معماری به حالت اولیه و تقویت اعضای سازهای پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

آرامگاه ، حفاظت ، گنبد ، مرمت ، معماری