معماری مرکز توانبخشی با رویکرد آموزش حرفه و فن برای افزایش نرخ اشتغال معلولین جسمی-حرکتی

با وجود این که استخدام هدف تمام جوانان است، اما معلولین همیشه نرخ اشتغال و درآمد کمتری داشته اند. عدم دسترسی برابر به امکانات عمومی، تحصیل و اشتغال باعث انزوا و محرومیت معلولین می شود. امیدبخشی به معلولین و آماده سازی آنها برای ورود به جامعه و پذیرش اجتماعی همه با هم اصل توانبخشی را تشکیل می دهند. با توجه به افزایش تعداد افراد معلول به دلیل عوامل مختلفی همچون حوادث، بیماری ها و افزایش سن جمعیت، اهمیت طراحی محیطهای مناسب برای این قشر از جامعه دوچندان شده است. در این میان، آموزش حرفه و فن به عنوان یک ابزار توانمندسازی می تواند زمینه ساز استقالل و مشارکت فعال این افراد در جامعه شود. با این حال، دستیابی به این اهداف بدون توجه به جنبه های معماری و طراحی محیطی امکان پذیر نیست. طراحی هدفمند فضاهای آموزشی و توانبخشی می تواند نقش بسزایی در ارتقای کیفیت زندگی افراد معلول داشته باشد. سوال اصلی تحقیق این است که چگونه می توان با طراحی مراکز توانبخشی تلفیق شده با فضاهای آموزش حرفه و فن زمینه ای اشتغال برای معلولین جسمی-حرکتی را فراهم کرد و با برطرف کردن این دغدغه عزت نفس و شرایط روحی معلولین را ارتقا داد. روش تحقیق کیفی-توصیفی بوده و تلاش شده است که یک چارچوب مفهومی و کاربردی برای طراحی محیطهای توانبخشی ارائه گردد. یافته ها نشان می دهند که فراهم کردن دسترسی پذیری و انعطاف پذیری فضایی و افزایش تعامل اجتماعی از طریق طراحی اصولی مراکز توانبخشی-آموزشی همگام با در نظر گرفتن نقش اصول زیبایی شناسی معماری در افزایش سلامت روانی معلولین می تواند به بهبود کیفیت زندگی، افزایش اعتماد به نفس و استقلال فرد دارای معلولیت کمک کند و به طور همزمان بستری برای حرفه آموزی و حرفه یابی فراهم کند.

کلیدواژه ها:

معماری توانبخشی ، طراحی دسترسی پذیر ، انعطاف پذیری فضایی ، آموزش حرفه و فن ، اشتغال معلولین