پیوندزمین و آسمان در معماری خانه های یزد: تجلی حس کمال جویی انسان در پرتو حکمت اسلامی

معماری خانه های تاریخی یزد بهعنوان نمونه ای برجسته از هماهنگی میان انسان، طبیعت و حکمت اسلامی، نقشی مهم در ارتقای حس کمال جویی و معنویت ساکنان ایفا کرده است. این پژوهش با هدف تحلیل نقش فضاهای باز و نیمهباز، مانند حیاط مرکزی، ایوان و تالار و بام ها، در ایجاد ارتباط میان آسمان و زمین و تاثیر آنها بر تعالی روحی و آرامش روان ی انسان انجام شده است. روش پژوهش بر تحلیل کیفی مبتنی بر اصول حکمت اسلامی و بررسی ویژگیهای طراحی فضایی این خانه ها استوار بوده است. نتایج نشان میدهد که فضاهای باز و نیمه باز نهتنها به نیازهای اقلیم ی و عملکردی پاسخ داده اند، بلکه بهعنوان ابزاری برای تامل معنوی و تقویت حس پیوند میان انسان و جهان هستی عمل کردهاند. عناصر طبیعی مانند نور، آب و گیاهان، که به صورت هنرمندانه ای در طراحی این خانه ها به کار رفتهاند، نقش محوری در ایجاد حس آرامش و تعالی روحی دارند. نمونه هایی از این اصول در خانه های تاریخی مانند خانه رسولیان و خانه مرتاض مشهود است، جایی که طراحی حیاط های مرکزی با آب نما و باغچه، بام هایی برای مشاهده آسمان شب و تالرهایی برای تعامل با آسمان و زمین، فضایی هماهنگ میان کالبد و معنویت ایجاد کرده اند. این پژوهش ب ا تاکید بر ارزش های فرهنگی و معماری خانه های تاریخی یزد، پیشنهادهایی برای الهام گیری در طراحی معاصر ارائه میدهد، از جمله بهره گیری از اصول درون گرایی، استفاده از عناصر طبیعی و طراحی فضاهای باز و نیمه باز بهمنظور تقویت ارتباط انسان با طبیعت و معنویت؛ با تالش در تقویت حس کمال جویی انسان معاصر که گویی گمشده ای از این حیث دارد.

کلیدواژه ها:

معماری خانه ، خانه های تاریخی یزد ، فضاهای باز و نیمهباز ، حکمت اسلامی ، پیوند زمین و آسمان ، کمال جویی