خوانش تطبیقی الگوهای معماری در خانه های تاریخی اصفهان و یزد

دورهی قاجار نقطه عطفی در تاریخ معماری مسکونی ایران محسوب می شود که در آن معماری سنتی با مظاهر مدرنیته تالقی می یابد. خانهی وثیق انصاری در اصفهان و خانهی ریسمانیان در یزد، به عنوان نمونههای موردی شاخص در این دوره تاریخی انتخاب شدهاند. روش تحقیق این پژوهش، کیفی و به شیوه توصیفی-تحلیلی است و دادهها در سه سطح ساختار فضایی، عناصر معماری و تزئینات (جزئیات اجرایی) مورد تحلیل قرار گرفتهاند. یافته های پژوهش نشان میدهد در حالی که هر دو بنا اصول بنیادین معماری ایرانی همچون درون گرایی و سلسله مراتب فضایی را حفظ کرده اند، هر یک متناسب با اقلیم خود راهکارهای متمایزی را در پیش گرفتهاند؛ خانهی وثیق انصاری از طریق تالرهای متعدد و تزئینات مفصل گچبری و آیینهکاری؛ خانهی ریسمانیان با بهرهگیری از عناصر اقلیمی نظیر بادگیر و سرداب، الگوهای موفقی از سازگاری معماری سنتی با شرایط محیطی و نیازهای دورهی قاجار ارائه میدهند. نتایج این پژوهش می تواند در شناخت بهتر راهکارهای معماران سنتی در پاسخگویی به نیازهای اقلیمی و فرهنگی در دورهی گذار از سنت به مدرنیته مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

معماری قاجار ، خانه های تاریخی ، ساختار فضایی ، تاثیر اقلیم