نقش تکنولوژی در معماری سنتی ایران

معماری و تکنولوژی هر دو در یک مقوله به نام هنر ولی با دو صفت متفاوت قرار دارند. تکنولوژی در کنار بعد ابتکاری خود، دارای وجه منکشف بودن است و یک وسیله صرف نیست، بلکه نوعی انکشاف است. از سویی معماری قلمرویی است که می تواند تکنولوژی را در مسیری که با ماهیت خود قرابت داشته باشد به کار بندد. تکنولوژی در معماری سنتی، در سیری تدریجی و تداومی همراه با معماری، فرهنگ، شرایط اجتماعی و اقتصادی رشد نموده و به صورتی شاده در معماری به کار می رفت و عمال تفکیکی میان معماری و تکنولوژی نمی توان در آن متصور بود. تکنولوژی در معماری سنتی به طریقی به شکل فرهنگ بومی بروز پیدا می کرد. تکنولوژی در معماری سنتی به گونه ای کاربرد داشته است که در هماهنگی کامل با طبیعت، الهام از آن و الگوبرداری از قوانین و قواعد موجود در آن باشد که در پی آن معماری سنتی علاوه بر استحکام و زیبایی، اقتصاد، صرفه جویی در انرژی، سازگاری با محیط و... هنری برگرفته از طبیعت محسو مای شده است. با افزایش توجه جهانی به کاهش فشار مداخلت انسانی بر محیط زیست، مطالعه نحوه تعامل ساختمان های سنتی و اجیای آن ها با محیط جهت شناخت چگونگی کاربرد تکنولوژی و روش های طراحی طبیعی رشد چشامگیری داشته است. در مطالعه ریخت شناسانه و اقلیمی شهر دزفول تمهیدات حیرت انگیزی جهت تامین آسایش حرارتی در شهرسازی و معماری آن صورت گرفته است. در مقاله حاضر تمهیدات معماری و تکنولوژی در معماری سنتی دزفول، در سه دسته کلی تیئینات، سازه و مصالح بررسی خواهد شد. با این منبع با کارکردهای اقلیمی خاویان چینی، ریه، شوادون، ساباط، تونجه و آجر به عنوان نمونه های تیئینات، سازه و مصالح پرداخته خواهد شد. موارد یاد شده مهم ترین عواملی هستند که سبب خلق راهکارهای تکنولوژی و معماری برای تامین شرایط آسایش حرارتی شده اند.

کلیدواژه ها:

تکنولوژی ، معماری سنتی ، خوون چینی ، شوادون ، آجر ، دزفول