تاملی بر معماری نوگرا(مدرن) و تحلیل معماری مدرن ایران

در تمامی دوره ها، معماری یکی از مهم ترین هنرهایی بوده که از میان ایده ها و خواسته های مردم و فرهنگ هر جامعه شکل گرفته و با پاسخ به نیازهای خواسته شده طراحی شده، و معماری مدرن یا نوگرا نوعی سبک معماری است که از ترکیب ایده ها شکل گرفته و مفاهیم و فرمهای تاریخی از آن حذف می شود. از معماری مدرن می توان به عنوان یکی از زیباترین سبک های تاریخ معماری یاد کرد، زیرا در این سبک معمار هنگام طراحی از خلاقیت و ابتکار خود کمک گرفته و با تصور شهری ایده آل سعی در تغییر و بهبود شرایط زندگی مردم دارد. با ظهور و توسعه معماری مدرن، پالنها که پیش از این نیز کمترین تطبیق را با معماری گذشته و سنتی ایران داشت، شکل و شمایلی خاص، ساده و عملکردگرا به خود گرفت. دیگر از فضاهای بزرگ و بی استفاده، پله های عریض و طویل اشرافی و کلاسیک خبر چندانی نبود و در واقع پالن که بیش از این از فضاهای متقارن و عمدتا بزرگ و نمایشی برخوردار بود، شکل جدیدی به خود گرفت. تراسها رو به خیابان و معابر، پنجره های ردیفی و پخهای منحصر به فرد در دوش و پیش آمدگی های مکعب و استوانه ای در نما و استفاده از مصالح سیمانی در نما از خصوصیات منحصر به فرد معماری مدرن در ایران شد. تقارن در حجم و نما و پالن که دوران مدرن هویت در روزگار مدرن اگرچه عوامل متعددی همچون عوامل صنعتی و اقتصادی، مذهبی و اعتقادی و بازسازی بعد از دو جنگ جهانی و یا عوامل فلسفی و علمی و فن آورانه به عنوان مبادی و مبانی مدرنیسم مطرح می شوند، اما عمده ترین عامل تغییر تلقی انسان نسبت به موقعیت و جایگاه وی در عالم هستی می باشد. چرا که در این دوران انسان از جایگاه جانشینی خدا به مقام جایگزینی خدا ارتقاء یافت. همان به همین دلیل است که گفته می شود بحران هویت بحران وارونگی جهان و جابجا شدن انسان و خداست. در این سبک معمار هنگام طراحی از خلاقیت و ابتکار خود کمک گرفته و با تصور شهری ایده آل سعی در تغییر و بهبود شرایط زندگی مردم دارد. برای درک بهتر روند توسعه معماری در قرن بیستم، زیبایی شناسی این سبک، دور شدن از خانه های فانتزی و تزئین شده مانند ملکه آن ویکتوریایی یا احیای گوتیک است. این تحقیق ماهیت توصیفی و تحلیلی دارد و در پژوهش حاضر از روش توصیفی برای بررسی مبانی نظری و دیدگاه های معماری مدرن در مورد بنا استفاده شده است. به تدریج، معماری مدرن به سمت مینیمالیسم حرکت کرد و خطوط تمیز، ترکیب بندی متعادل، مصالح ساختمانی در معرض دید و فقدان تزئینات به سرعت جایگزین سبک های معماری تاریخی در صنعت ساخت و ساز شد. امروزه سبک معماری صنعتی به سبکی اطلاق می شود که در واکنش به استفاده گسترده از مصالح جدید مانند فلز و سیمان و همچنین روش های تولید انبوه در اواخر قرن ۱۹ و ۲۰ ایجاد شد. این سبک معماری مربوط به سبک هایی است که در زمان سلطنت ملکه ویکتوریا بین سال های ۱۸۳۷ تا ۱۹۰۱ استفاده می شد. به طور کلی، معماری مدرن امکان استفاده از تنوعی از مواد و عناصر را برای ایجاد جوهای مختلف در خانه فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

معماری ، نوگرا ، مدرن ، مدرنیته ، مدرنیسم ، معماری ایران