باغ های حکمت بنیان ایرانی اسلامی

باغهای ایرانی، نمادهایی از حکمت و عرفان اسلامی را در خود جای دادهاند. این باغها نه تنها بازساز ی رخدادهای کیهانی و زایش دوباره جهان را نمایان میکنند، بلکه به عنوان مکانهایی معنوی و متصل به طبیعت، انسان را از جسمیت فراموشی میکنند و به ساحت معنوی مرتبط میسازند. معماران مسلمان با یافتن حضور از دست رفته اولیه و انطباق با مرتبه وجود، اساس طرح خود را سامان دادهاند. در ا ین باغها، آب، درختان و آسمان تلطیف کننده، جهان بشر را به جهان معنوی مرتبط میکنند. باغهای ایرانی، همچون تمثیلی از بهشت، آرامش و ارتباط با پروردگار را به بازدیدکنندگان ارائه میدهند. هدف اصلی این پژوهش ارایه ی تعاریفی از باغ های ایرانی و اسلامی و عوامل موثر بر ریشه های شکل گیری آن عناصر موجود در باغ های ایرانی و تاثیر این عناصر بر باغ ها بررسی شده است. این پژوهش بصورت کیفی بوده و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و بر مبنای استدالل منطقی بر روی سه باغ ایرانی بر اساس معماری ایرانی اسلامی مورد مطالعه و بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفته است. تحقیق بر اساس مطالعات کتابخانهای، اسناد و منابع معتبر بوده است. پژوهش با بررسی عوامل، راهحلی برای دستیابی به اصول معماری باغ های ایرانی اسلامی مطلوبتر فراهم خواهد کرد و به حکمت ها ی ایرانی اسلامی در باغ های ایرانی خواهد رسید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که باغ های مورد مطالعه از لحاظ بکارگیری عناصر حکمت ساز به ترتیب دوره ها که باغ ارم شیراز با مقدار ۰۸ در سطح خوب و باغ دولت آبادیزد با مقدار ۵.۲۷ در سطح خوب و باغ چهل ستون با مقدار ۵۷ نیز در سطح خوب قرار گرفت. که عناصر حکمت ساز در باغ های ایرانی شامل ، نظام کاشت و درخت، کوشک، الگوی چهار باغ، آب، محرمیت، محصوریت و امنیت، غرفه های بهشتی، تضاد محیطی داخل و خارج و وسعت می باشد.

کلیدواژه ها:

باغ ، باغ ایرانی- اسلامی ، هنر اسلامی ، حکمت اسلامی ، طبیعت گرایی