بررسی تطبیق ی جایگاه ایوان در مفهوم سکونت با خوانش آرای مارتین هایدگر (نمونه موردی: خانه های تاریخی دوره قاجار یزد)

سکونت، بی انگر برقراری پیوندی معنادار بین انسان و محیط بوده که معنایی فراتر از جنبه های کالبدی برای فرد داشته. مفهوم سکونت یا بودن انسان در محیط دستخوش تاثیرات مولفه های متعددی در فضا بوده که هر یک بخشی از نیازهای فیزیکی و روانی انسان را برطرف می کنند و در نهایت فضایی قابل سکنی گزیدن و نه صرفا پناهگاه را برای وی به ارمغان می آورد. مطالعه در خصوص خانه های تاریخی به دلیل پاسخگویی مطلوب به نیازهای فیزیکی و روانی انسان اهمیت بالایی دارد؛ بررسی اینکه چه عواملی در این فضاها سبب ایجاد مفهوم باشیدن در فرد شده دلیل دیگری بر مطالعه این فضاها است. از بین فضاهای یک خانه تاریخی، فضای نیمه باز ایوان اهمیتی توامان پیدا می کند؛ زیرا که علاوه بر فضایی رابط، خود فضایی مستقل و پرمعنا در ساختار کالبدی یک خانه است. به همین منظور چنین نیازی دیده شد تا مولفه هایی که مفهوم سکونت را در این فضا ایجاد می کنند مورد بررسی قرار گیرند. به همین منظور از روش کیفی و نوع توصیفی تحلیلی، بر پایه تطبیق در این مقاله استفاده شده است. ۶ خانه تاریخی در شهر یزد به روش نمونه گیری غیراحتمالی انتخاب گردید و داده های موردنظر با استفاده از نرم افزار MAXQDA Analytics Pro ۲۰۲۰ R۲۰.۴.۰ مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. در نهایت با توجه به نتایج تحلیل ها چنین برداشت می شود که بعد آسایش اقلیمی و بعد کارکردی و رفتاری به ترتیب بالاترین تاثیرگذاری را در ایجاد حس سکونت در فضای ایوان ایفا می کنند.

کلیدواژه ها:

ایوان ، سکونت ، فضای نیمه باز ، دوره تاریخی قاجار ، مارتین هایدگر