بررسی مبانی شکل گیری معماری سرزمینی با تاکید بر قابلیت های خاک

خاک ماده ایست با فراوانی زیاد در تمامی نقاط جهان که این امکان را فراهم آورده است که از آن در هر منطقه برای ایجاد سرپناه و معماری از روزهای نخست شکل گیری تمدنها بهره مند شوند. این ماده خود را در معماری هر منطقه با توجه به آداب، رفتار، باورها، هنر و وضعیت اجتماعی به گونه ای نمایان کرده است. خاک این قابلیت را ایجاد می کند که با آن همه مردمان در هر طبقه اجتماعی معماری کرده و هر کدام آن را به گونه ای به نمایش در بیاورند. معماری سرزمینی را معماری ای می دانند که در برابر معماری رسمی، شناخته شده و یادمانی قرار می گیرد؛ به عبارت دیگر، معماری ساده تر، مردمی تر و در مجموع، معماری ای که جوابگوی نیازهای قشر عام مردم است و از همان آداب و رسوم، فرهنگ، هنر و وضعیت اجتماعی مردمان ناحیه خود نشات می گیرد. با توجه به این که ماده خاک از نخستین روزهای به وجود آمدن تمدن ها مورد استفاده قرار گرفته است می توان با بررسی مولفه های تاثیرگذار در آن به مبانی تشکیل دهنده معماری سرزمینی برسیم. هدف این پژوهش بیان معماری سرزمینی با تاکید بر قابلیت های خاک در معماری است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و رویکرد آن کیفی است و برای رسیدن به اهداف از روش تحلیل محتوا و با استفاده از ابزار کتابخانه ای و اسنادی به گردآوری منابع پرداخته شده است. نتایج کلی این پژوهش بیانگر این است که با استفاده از قابلیت های خاک می توان به اصولی از معماری در هر ناحیه رسید که علاوه بر رفع نیاز مردمان به سرپناه، رابطه های عمیق و تنگاتنگ با فرهنگ و هویت برقرار می سازد که خود می توان نمایشی از شیوه زندگی آنان باشد.

کلیدواژه ها:

معماری خاک ، معماری سرزمینی ، قابلیت های خاک ، مبانی معماری سرزمینی