نقش فعالیت های تلفیقی فرهنگی، مهارتی و ادبی در ارتقای خودباوری و خلاقیت دانش آموزان

امروزه در نظام های آموزشی پیشرفته، توجه به رشد همه جانبه کودکان و نوجوانان یکی از اصول بنیادین تعلیم و تربیت به شمار می رود. در این راستا، تمرکز صرف بر آموزش دروس نظری بدون درنظر گرفتن جنبه های فرهنگی، مهارتی و هنری، نمی تواند به تنهایی زمینه ساز پرورش نسلی خلاق، خودباور و متعهد باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش فعالیت های تلفیقی فرهنگی، مهارتی و ادبی در ارتقای سطح خودباوری و خلاقیت در میان دانش آموزان دوره ابتدایی است. این تحقیق به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه پنجم مدارس ابتدایی شهر فیروزآباد بود و نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای صورت گرفت. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسش نامه خودباوری محقق ساخته و پرسش نامه استاندارد خلاقیت تورنس بود.یافته های تحقیق نشان داد که فعالیت های تلفیقی به طور معناداری موجب افزایش نمرات خودباوری و خلاقیت در گروه آزمایش شده اند. از جمله فعالیت هایی که بیشترین اثرگذاری را داشتند می توان به داستان نویسی خلاق، بازی های نمایشی، کارگاه های مهارتی مانند ساخت کاردستی، و مشارکت در فعالیت های فرهنگی بومی اشاره کرد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون T مستقل و جفتی صورت گرفت و در هر دو شاخص، تفاوت معناداری بین گروه کنترل و آزمایش مشاهده شد.نتایج این پژوهش موید آن است که استفاده از برنامه های تلفیقی چندوجهی، نه تنها موجب تعامل بیشتر دانش آموزان با محیط یادگیری می شود بلکه زمینه ساز تقویت مهارت های شناختی، هیجانی و اجتماعی آنان نیز خواهد بود. با توجه به تاثیر مثبت این فعالیت ها، پیشنهاد می شود که طراحی برنامه های درسی با رویکرد تلفیقی در دستور کار نهادهای آموزشی قرار گیرد و آموزش معلمان برای اجرای چنین رویکردهایی نیز تقویت شود. این تحقیق می تواند زمینه ساز تغییر در نگرش نسبت به آموزش رسمی و سوق دادن آن به سوی آموزش خلاق و مشارکتی باشد.

کلیدواژه ها:

خودباوری ، خلاقیت ، فعالیت های تلفیقی ، مهارت های فرهنگی ، ادبیات کودک ، آموزش خلاق ، یادگیری فعال