نقش فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش

این پژوهش جامع به بررسی همه جانبه تاثیرات فناوری اطلاعات بر نظام های آموزشی پرداخته است. با بهره گیری از روش تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی) و تحلیل داده های ۱۲۰ مطالعه معتبر بین المللی (۲۰۲۰-۲۰۲۳)، یافته ها نشان می دهد فناوری اطلاعات پنج نقش کلیدی در آموزش ایفا می کند: تسهیل گر یادگیری، توانمندساز معلمان، عدالت آفرین آموزشی، تحول آفرین روش ها و آینده ساز مهارت ها. مقاله حاضر ضمن تبیین این نقش آفرینی ها، الگوی عملیاتی بومی سازی فناوری در نظام آموزشی را ارائه می دهد. این پژوهش با بهره گیری از روش تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی) به بررسی نظام مند تاثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر نظام آموزشی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل ۱۲۰ مطالعه معتبر بین المللی (۲۰۲۰-۲۰۲۳) و ۵۰۰ معلم از مناطق مختلف آموزشی بوده که با روش های نمونه گیری هدفمند و خوشه ای انتخاب شده اند.یافته های تحقیق نشان می دهد فاوا پنج نقش کلیدی در تحول آموزشی ایفا می کند:۱. تسهیل فرآیند یادگیری (افزایش ۴۰% تعامل آموزشی با بهره گیری از واقعیت افزوده)۲. ارتقای توانمندی های حرفه ای معلمان (از طریق پلتفرم های توسعه حرفه ای)۳. تحقق عدالت آموزشی (پوشش ۸۵% مناطق محروم)۴. نوآوری در روش های تدریس (یادگیری مبتنی بر بازی و ارزشیابی هوشمند)۵. توسعه مهارت های ضروری قرن ۲۱ (سواد داده ای و تفکر محاسباتی)مطالعه حاضر الگوی DIET (ادغام دیجیتال در فناوری آموزشی) را به عنوان چارچوبی عملیاتی پیشنهاد می دهد که شامل چهار لایه اساسی است:• زیرساخت دیجیتال• محتوای هوشمند• روش شناسی نوین• نظام ارزشیابی پویاچالش های اصلی شناسایی شده عبارتند از:• شکاف دیجیتال بین نسلی (۶۵% معلمان بالای ۵۰ سال با چالش های فناورانه مواجهند)• تهدیدات امنیت سایبری (رشد ۲۰۰%ی حملات به سکوهای آموزشی)• پیامدهای روان شناختی (مانند اعتیاد دیجیتال و کاهش تعاملات اجتماعی)مقاله حاضر با ارائه راهکارهای عملی مانند:• ایجاد شبکه ملی آموزش هوشمند• تاسیس آزمایشگاه های نوآوری آموزشی• طراحی برنامه های تربیت معلم دیجیتال• استقرار نظام پایش کیفیت هوشمندبه سیاست گذاران و دست اندرکاران آموزشی کمک می کند تا تحول دیجیتال را به شیوه ای نظام مند و اثربخش مدیریت نمایند. نوآوری این پژوهش در ارائه ماتریس بومی سنجش آمادگی دیجیتال و الگوی عملیاتی DIET مبتنی بر شواهد میدانی است.

کلیدواژه ها:

تحول دیجیتال آموزشی ، هوش مصنوعی در آموزش ، شایستگی های دیجیتال ، آموزش ترکیبی ، مدیریت دانش آموزشی