بررسی تحلیل رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان و نقش آموزش مهارت های زندگی در کاهش آن ها

نوجوانی، یکی از حساس ترین و بحرانی ترین دوره های رشد انسان است؛ دورانی که با تحولات عمیق جسمی، روانی، شناختی، اجتماعی و عاطفی همراه است و زمینه ساز شکل گیری هویت فردی و اجتماعی هر انسان در آینده محسوب می شود. در این مرحله از زندگی، نوجوانان به دنبال کشف خود، کسب استقلال، و جلب توجه و پذیرش از سوی همسالان و جامعه هستند. این نیازها، اگر بدون هدایت صحیح، آموزش های لازم، و الگوهای سالم برآورده شوند، می توانند زمینه ساز رفتارهایی ناسالم و پرخطر شوند. از جمله مهم ترین رفتارهای پرخطر که در میان نوجوانان شایع است می توان به مصرف مواد مخدر، دخانیات، الکل، روابط جنسی زودهنگام و غیرایمن، خشونت و پرخاشگری، پرسه زنی های بی هدف، رانندگی پرخطر، فرار از خانه، ترک تحصیل، و گرایش به گروه های انحرافی و بزهکار اشاره کرد. این رفتارها نه تنها سلامت روانی و جسمی نوجوانان را به خطر می اندازد، بلکه آثار و پیامدهای ناگواری برای خانواده، مدرسه و جامعه نیز به دنبال دارد. یکی از موثرترین رویکردهایی که در سال های اخیر مورد توجه نظام های آموزشی، مشاوران تربیتی و متخصصان سلامت روان قرار گرفته است، آموزش مهارت های زندگی به نوجوانان است. مهارت های زندگی مجموعه ای از توانایی های روانی-اجتماعی هستند که افراد را قادر می سازند تا به شیوه ای موثر، با چالش ها، فشارها، اضطراب ها و موقعیت های مختلف زندگی روزمره مواجه شوند و تصمیمات صحیحی اتخاذ کنند. سازمان جهانی بهداشت، مهارت هایی همچون خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، تصمیم گیری صحیح، تفکر انتقادی، مدیریت استرس و کنترل هیجان را به عنوان مهارت های کلیدی زندگی معرفی کرده است. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی تحلیل رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان و نقش آموزش مهارت های زندگی در کاهش آن ها شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که آموزش مهارت های زندگی به نوجوانان به عنوان یک ابزار موثر در کاهش رفتارهای پرخطر عمل می کند، زیرا این مهارت ها به آن ها کمک می کنند تا در مواجهه با چالش ها و فشارهای اجتماعی و فردی تصمیم گیری های سالم تری داشته باشند و سلامت روانی و اجتماعی خود را ارتقا دهند.

کلیدواژه ها:

رفتار ، پرخطر ، مهارت زندگی ، دانش آموزان ، آموزش