بررسی نقش ارتباطات معلم و دانش آموزان و تشویق خلاقانه در افزایش مشارکت تحصیلی دانش آموزان

در نظام های آموزشی نوین، مشارکت فعال دانش آموزان در فرآیند یادگیری، یکی از ارکان اصلی موفقیت تحصیلی و شکوفایی توانمندی های فردی و جمعی آنان به شمار می رود. مشارکت تحصیلی تنها به حضور فیزیکی در کلاس درس محدود نمی شود، بلکه شامل مجموعه ای از رفتارهای انگیزشی، شناختی، هیجانی و رفتاری است که دانش آموز در فرآیند یادگیری از خود بروز می دهد. در این میان، دو عامل بسیار مهم و تاثیرگذار که می توانند نقش بسزایی در افزایش مشارکت تحصیلی دانش آموزان ایفا کنند، «کیفیت ارتباطات معلم با دانش آموزان» و «استفاده از شیوه های خلاقانه در تشویق» هستند. این دو مولفه نه تنها در ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس در دانش آموزان نقش دارند، بلکه سبب شکل گیری محیطی پویا، صمیمی و آموزنده در کلاس درس می شوند که در آن دانش آموزان احساس امنیت، تعلق خاطر و ارزشمندی می کنند. ارتباط سازنده و موثر میان معلم و دانش آموز، زمینه ساز ایجاد تعاملات انسانی عمیق و رشد عاطفی و اجتماعی دانش آموزان است. معلمانی که با رویکردی همدلانه، حمایتگر و در عین حال قاطع و منظم با دانش آموزان خود ارتباط برقرار می کنند، بیشتر موفق می شوند تا حس احترام، مسئولیت پذیری و اعتماد را در فضای آموزشی گسترش دهند. این نوع ارتباط نه تنها موجب افزایش انگیزه درونی برای یادگیری می شود، بلکه موانع روانی و هیجانی همچون ترس از شکست، اضطراب امتحان و بی اعتمادی را کاهش می دهد. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی نقش ارتباطات معلم و دانش آموزان و تشویق خلاقانه در افزایش مشارکت تحصیلی دانش آموزان شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ارتباطات موثر و مثبت معلم با دانش آموزان، همراه با تشویق های خلاقانه و انگیزشی، می تواند نقش حیاتی در افزایش مشارکت تحصیلی دانش آموزان ایفا کرده و انگیزه، اعتماد به نفس و تعامل فعال آن ها را در فرآیند یادگیری ارتقا دهد.

کلیدواژه ها:

ارتباطات ، تشویق ، خلاقانه ، مشارکت تحصیلی ، دانش آموزان