بررسی راهکارها و روش های غیرتنبیهی بر اصلاح رفتارهای نامطلوب در کلاس درس و تاثیرات آن

یکی از مهم ترین دغدغه های معلمان و نظام های آموزشی در سطوح مختلف، مسئله ی مدیریت رفتار دانش آموزان و ایجاد محیطی آرام، مثبت و یادگیرنده در کلاس درس است. در میان چالش های رفتاری دانش آموزان، بروز رفتارهای نامطلوب مانند بی نظمی، عدم رعایت قوانین کلاس، صحبت کردن بدون اجازه، نافرمانی، پرخاشگری، یا بی توجهی به روند آموزشی از جمله مشکلاتی است که می تواند روند تدریس و یادگیری را مختل کند و بر کیفیت آموزش تاثیر منفی بگذارد. تا چند دهه پیش، تنبیه چه به صورت فیزیکی و چه به صورت کلامی یا روانی به عنوان اصلی ترین ابزار انضباطی در کلاس های درس به کار می رفت. اما پژوهش های متعدد در حوزه روان شناسی تربیتی، تعلیم و تربیت و علوم رفتاری، نشان داده اند که استفاده از تنبیه نه تنها در درازمدت نتایج مثبتی به همراه ندارد، بلکه ممکن است به کاهش عزت نفس دانش آموز، ایجاد اضطراب، افزایش پرخاشگری پنهان یا آشکار، و شکل گیری نگرش منفی نسبت به مدرسه و معلم بینجامد. بنابراین، امروزه تمرکز بر استفاده از روش های غیرتنبیهی و راهکارهای مثبت برای اصلاح رفتارهای نامطلوب، جایگزین روش های سنتی و تنبیهی شده است. روش های غیرتنبیهی بر پایه ی اصولی همچون تشویق، آموزش مهارت های رفتاری، تقویت مثبت، ارتباط موثر، همدلی، حل مسئله، و ایجاد قوانین و انتظارات روشن و مشترک بنا شده اند. این رویکردها با تمرکز بر احترام متقابل، تقویت مسئولیت پذیری، و توجه به نیازهای روانی و اجتماعی دانش آموزان، نه تنها منجر به کاهش رفتارهای منفی می شوند، بلکه موجب افزایش انگیزش درونی، حس امنیت روانی، و رشد شخصیتی دانش آموزان نیز خواهند شد. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی راهکارها و روش های غیرتنبیهی بر اصلاح رفتارهای نامطلوب در کلاس درس و تاثیرات آن شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استفاده از راهکارهای غیرتنبیهی در اصلاح رفتارهای نامطلوب در کلاس درس نه تنها به بهبود جو آموزشی و تقویت روابط معلم-دانش آموز کمک می کند، بلکه باعث رشد شخصیتی دانش آموزان و ارتقای انگیزه یادگیری آن ها می شود، در حالی که تنبیه های سخت گیرانه ممکن است اثرات منفی و کوتاه مدتی داشته باشد.

کلیدواژه ها:

تنبیه ، اصلاح ، مدیریت ، کلاس درس ، دانش آموزان