مطالعه بیش متنی میراث هنر اسلامی در بومی سازی طراحی گرافیک - رابط کاربری؛ نمونه موردی: پیش متن نسخه صور الکواکب در بیش متن طراحی تقویم ایرانی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RHPTJ-6-1_005

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1404

چکیده مقاله:

این مطالعه پیرامون بومی سازی طراحی گرافیک و رابط کاربری با درنظرگرفتن میراث بصری اسلامی و فرهنگ ایرانی مخاطب، بر مبنای نظریه بیش متنی ژرار ژنت متمرکز است. استفاده از پیش متن تصاویر نسخه صورالکواکب در طراحی تقویم ایرانی، مصداق کاملی از نمونه های بیش متنی و ارجاع به هنر ایرانی اسلامی است که رابطه برگرفتگی متن دوم (تقویم ایرانی) از متن اول (نسخه صورالکواکب) است. ژرار ژنت فرانسوی بیش از دیگر پژوهشگران مطالعات بینامتنیت را گسترده ساخت و واژه بیش متنی را به عنوان یکی از گونه های ترامتنیت مطرح کرد. مقاله حاضر با شیوه توصیفی - تحلیلی و اطلاعات آن از طریق منابع کتابخانه ای و مشاهده ای گردآوری شده است. نمونه ها، تصاویر ماه های سال در طراحی تقویم، از پیش متن های منطقه البروج در نسخه صورالکواکب است. این کتاب نجومی را صوفی رازی تالیف کرده و تصاویر نسخه کتابخانه بادلی ین آکسفورد از روی اصل رساله اندکی پس از مرگ مولف ایجاد شده است. شیوه طراحی صورت های فلکی باستانی بدون پرسپکتیو و جزئیات لازم ترسیم شده اند و نوعی شرقی سازی (پساساسانی یا پارسی ایرانی) صورت گرفته است؛ و ازاین رو برای طراحی گرافیک تقویم ایرانی انتخاب مناسبی بوده است. نتایج همچنین بیانگر آن است که بیش متن طراحی رابط کاربری- گرافیک برنامه تقویم ایرانی به دو شکل سنتی و مدرن بر پایه سه اصل از شش گونه بیش متنیت صورت گرفته است که به طور هم زمان در گونه پارودی، فورژی و جایگشت قرار می گیرند. از سوی دیگر بومی سازی طراحی تقویم بر مبنای مدل فرهنگی هافستد، شاخص های فرهنگی ایران: فاصله پرقدرت، جمع گرایی، اجتناب از عدم قطعیت بالا، جهت گیری کوتاه مدت و زنانگی - مردانگی متوسط را در برمی گیرد.

نویسندگان

بهاره جهانمرد حسین آبادی

دانشجوی دکتری هنرهای اسلامی، گروه هنرهای اسلامی، دانشکده هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

مهدی محمد زاده

استاد گروه هنرهای اسلامی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

امیر فرید

استادیار گروه هنرهای اسلامی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلن، گراهام، ۱۳۸۰ ، بینامتنیت، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، مرکز ...
  • حاجی نصرالله، شکوه،۱۳۹۲، سرگذشت نجوم در ایران،چاپ اول، تهران، نشرافقخزائی، ...
  • رضازاده، طاهر، شمایل نگاری صورنجومی در آثار هنرهای اسلامی، فرهنگستان ...
  • شفیقی، ندا، مطالعه گونه های بیش متنی در آثار گرافیتی ...
  • عبداللهی فرد، ابوالفضل و بهاره جهانمرد(۱۴۰۱)، مطالعه آیکونولوژیک صورت فلکی ...
  • گیاهی یزدی، حمید رضا، ۱۳۸۸، تاریخ نجوم در ایران، چاپ ...
  • مقصودی پور، مهدیه(۱۳۹۹)، آموزش جامع طراحی رابط کاربری وب UI،موسسه ...
  • نامور مطلق، بهمن، درآمدی بر بینامتنیت: نظریه ها و کاربردها، ...
  • نامورمطلق، بهمن، بینامتنیت: از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم، ۱۳۹۵، انتشارات سخن،تهران ...
  • نامورمطلق، بهمن(۱۳۹۱)، گونه شناسی بیش متنی، فصلنامه پژوهش های ادبی، ...
  • نامورمطلق، بهمن(۱۳۸۶)، ترامتنیت مطالعه روابط یک متن با دیگرمتن ها، ...
  • نمایش کامل مراجع