از خوانش تا آموزش ارزیابی کارآمدی کتاب «آشنایی با معماری معاصر» در بازخوانی و آموزش تحولات و تجربیات معماری معاصر

در فرایند آموزش معماری، یکی از موضوعات کلیدی، شناخت سیر تحولات تاریخی سبک های مختلف است تا با واکاوی زمینه های پیدایش آن ها، تعامل معماران با مبانی فکری فلسفی و نمود آن در پروژه های شاخص هر دوره، تحلیل شود. اهمیت این امر تا حدیست که درس «معماری معاصر غرب» از دروس اصلی دوره کارشناسی مهندسی معماری است. از این رو، این مقاله در پی آن است تا با رویکرد توصیفی تحلیلی و با به کارگیری شاخص های نقد شکلی و نقد محتوایی، کتاب «آشنایی با معماری معاصر» از کتب درسی نشر دانشگاه پیام نور را در قامت یک منبع آموزشی دانشگاهی برای این درس، بررسی کند و انطباق ساختار و محتوای آن را با سرفصل مصوب وزارت علوم ارزیابی نماید. در این راستا، گستردگی موضوعی و غنای محتوای کتاب، با چهار عنوان از دیگر کتب فارسی پراستناد در همین حوزه موضوعی، مقایسه تطبیقی نیز شده است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که جامعیت محتوایی نسبت به دورههای تاریخی و سبکهای بررسی شده کامل نیست و به موضوعاتی همچون کنگره سیام و منشور آتن، اکسپرسیونیسم و ترادیسیونالیسم، راسیونالیسم متاخر و شیوهگرایی نوین، و جنبش های دهه ۱۹۶۰ پرداخته نشده است، حال آنکه این سبک ها از موارد شاخص اثرگذار بر سیر جریانات فکری فلسفی معماری معاصر غرب هستند و می توان گفت این کتاب، حدود نیمی از مطالب مورد تاکید سرفصل مصوب وزارت علوم را پوشش داده است. از سویی دیگر، به دلیل تمرکز محتوای کتاب بر معماری معاصر که هم وجهی فکری فلسفی و هم وجهی کالبدی بصری دارد، نیاز به جداول تحلیلی و مقایسه ای و تصاویری خوانا از بناهای شاخص هر سبک برای یادگیری عمیق تر و دقیق تر دانشجویان به چشم می خورد. امید است نتایج پژوهش و پیشنهادات ارائه شده مبتنی بر آن ها، بتواند در صورت صلاحدید مولفان، برای تصحیح و تکمیل این اثر در ویرایش های بعدی، به کار گرفته شود؛ و مرور نقادانه این اثر، برای مولفان و مدرسان حوزه مبانی نظری معماری، خصوصا معماری معاصر، مثمرثمر باشد.

کلیدواژه ها:

نقد کتاب ، معماری معاصر ، تاریخ معماری ، معماری مدرن ، رنسانس