تاثیر نگارگری ایران بر عناصری چون نور و آب در نسخه خمسه نظامی اکبرشاهی (با تاکید بر مکتب تبریز دوم)

در طول تاریخ هنر، نگارگری ایران تاثیر بسزایی بر هنر نگارگری کشورهای همجوار خود از جمله هند داشته است. هند کشوری است که در سالهای دور جزء همسایگان ایران محسوب می شده و بهطبع هنر نگارگری ایران و هند در برهه های از زمان، تحت تاثیر یکدیگر بوده اند. مکاتب نگارگری تبریز دوم و گورکانیان هند، از مکاتب درخشان و غنی دو سرزمین ایران و هند هستند که در سالهای شکوفایی این دو مکتب یعنی در دوره ی شاه تهماسب و اکبرشاه، نسخ خطی نفیس فراوانی مصورگشت. در دوران رویگردانی شاه تهماسب از هنر بسیاری از هنرمندان به دعوت پادشاه گورکانی هند، همایونشاه به هند مهاجرت کردند و هسته ی اصلی مکتب نگارگری گورکانیان هند را بنیان نهادند بسیاری از نسخ مصور در این مکتب تحت تاثیر شدید نگارگری ایرانی و تحت نظارت نگارگران ایرانی خلق شد. هدف از انجام این پژوهش، پاسخ به این سوال است که تاثیر نگارگری ایران بر عناصری چون نور و آب در نسخه خمسه نظامی اکبرشاه (با تاکید بر نگاره های مکتب تبریز دوم) چگونه است؟ این پژوهش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است که با مطالعه ی کتاب های مرجع و استناد به مطالب مرتبط، صورت گرفته است و نتایج پژوهش به شرح ذیل می باشد: تاثیر نگاره های ایرانی را بر نگاره های هندی، می توان از تاسیس حکومت اکبرشاه به وضوح مشاهده کرد. با مهاجرت نگارگران ایرانی به هند و تعالیم آنان، نقاشان هندی به نسخه برداری و کپی نمودن آثار ایرانی پرداختند. یکی از موارد تاثیر یافته از نگارگری ایران در نگارگری هند را به وضوح می توان در تاثیر نور و شیوه ی بازنمایی آب مشاهده کرد. حضور آب در نگاره های خمسه نظامی اکبرشاهی، حضوری ظریف در جوی هایی روان است. نیز، تشعشع نور در نگاره های این نسخه از خمسه، متاثر از نگاره های ایرانی است.

کلیدواژه ها:

نور ، آب ، نگارگری ایران ، نگارگری گورکانیان هند ، خمسه نظامی اکبرشاه