سازوکار دو شیوه برگرفتگی از نگاره معراج در نقاشی معاصر بر مبنای ترامکانیت ژنت

تقلید و یا برگرفتگی از آثار هنری پیشین در هنر از سابقه ای طوالنی برخوردار بوده و یکی از شیوه های مرسوم هنرمندان به ویژه در هنر معاصر است. هنرمندان به دلایل مختلف به دیگر آثار از پیش موجود توجه نشان داده و با برگرفتگی از آنها به آفرینش های نوین پرداخته اند. نقاشان ایرانی نیز هنر پیشینیان و به خصوص نگارگری سنتی را منبع الهام و برگرفتگی قرار داده و آثار در متعددی در گونه های متفاوتی آفریده اند که در گنجینه ها و گالریهای ایران و جهان به نمایش در آمده است. لیکن در مطالعه نظری و نقد و تحلیل این آثار اغلب به معرفی و توصیف شکلی توجه شده یا به تمجید و ستایش این هنر بسنده گردیده است. از این رو جای خالی پژوهش های نظری روشمند که به مطالعه نحوه اقتباس و برگرفتگی در نقاشی و چرایی آن فرآیند بپردازد، به خوبی محسوس است. در این نوشتار با توجه به گونه شناسی بیشمتنیت ژنتی، بر یکی از انواع این شش گونه یعنی جایگشت متمرکز شده و نشان می دهد که چگونه دو نقاش معاصر با الهام و برگرفتگی از نگاره معراج سلطان محمد، ضمن حفظ سبک شخصی خود، بیان و معنای مورد نظر خود را در آثارشان بازنماینده اند و این برگرفتگی از چه ساز و کاری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

بیش متنیت ، جایگشت ، معراج ، نقاشی معاصر