تحلیل هزینه - فایده اقتصادی در پروژه های عمرانی

تجزیه و تحلیل اقتصادی پروژه، چارچوبی تحلیلی برای تبدیل هزینه ها و فایده های پروژه به واحدهای پولیقابل مقایسه است. به این ترتیب می توان این واحدها را به صورت نظام مند با یکدیگر مقایسه کرد و از آن دراندازه گیری ارزش پروژه بهره برد. امروزه تحلیل اقتصادی پروژه ها بیشتر بر پروژه های زیرساختی متمرکزاست. در این نوع پروژه ها پدیده شکست بازار بنیادی ترین دلیل و توجیه برای انجام تحلیل های هزینه- فایدهاقتصادی است. واگرایی ایجادشده میان هزینه ها و فایده های خصوصی و اجتماعی در اثر شکست بازار، باعثمی شود قیمت ها، هزینه ها یا فایده های اجتماعی نهایی را منعکس نکنند. بنابراین استفاده از تحلیل های مالیصورت گرفته با این قیمت ها، به عنوان ابزاری برای قضاوت در مورد کارایی تخصیص منابع، ناکافی است. بهدلیل واگرایی هزینه ها و فایده های خصوصی و اجتماعی، دولت ها در اقتصاد مداخله میکنند. به این ترتیبتحلیل هزینه- فایده، ابزاری کلیدی را برای ارزیابی تاثیر چنین مداخله ای در بهبود رفاه اجتماعی فراهم میکند.هدف این ابزار آن است که نشان دهد آیا اجرای پروژه ها در خالص رفاه اجتماعی نقش دارد و اگر این طوراست آیا افراد یا نهادهایی از اجرای این پروژه متضرر می شوند؟ آیا مجموع فواید پروژه )که در خالص ارزشکنونی مثبت منعکس میشود( به اندازه کافی بزرگ است که بتواند منافع همه زیان دیدگان از پروژه را جبرانکند، لذا به طور خالصه می توان گفت تحلیل هزینه- فایده عبارت است از ساماندهی اطالعات به صورتمنطقی و با رعایت روش شناسی مشخص که اثر یک تصمیم را بر جامعه اندازه گیری می کند. در انجام اینکار نباید پیش داوری و قضاوت فردی دخالت داده شود. الزم است روشهای مختلفی برای اندازه گیری میزانانطباق یک پیشنهاد معین با اهداف و سیاستهای تصمیم گیران به کار بسته شود. لذا در این تحقیق به روشتوصیفی تحلیلی به بیان گام های اصلی در این زمینه شامل گام اول: شناسایی افرادی را که منتفع یا متضرر میشوند. گام دوم: منافع و هزینه ها را شناسایی و تخصیص آنها به دوره های زمانی گام سوم: دامنه های باال وپایین منافع و هزینه ها گام چهارم: مقایسه هزینه ها با فایده ها، آنها را به یک سال پایه تنزیل کنید. گام پنجم:آیا نتایج به دست آمده به اندازه کافی روشن است؟ اگر نه، آیا سرمایه گذاری بیشتر در تحقیقات ارزش دارددر این صورت گام های فوق را تکرار کنید. گام ششم: تهیه گزارش نهایی پرداخته می شود.

کلیدواژه ها:

پروژه های عمرانی ، اقتصاد ، هزینه ، فایده ، هزینه یابی مالی.