مقایسه اثر شوک های مثبت و منفی قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایران و عراق: شواهدی از مدل NARDL

نفت یکی از مهمترین منابع ثروت ملی در جهان محسوب می شود که اخیرا، قیمت آن نوسانات زیادی داشته است و کشورهای صادرکننده ی نفتی وابسته را در معرض خطر بی ثباتی اقتصادی قرار می دهد. از اینرو، هدف مطالعه حاضر، مقایسه اثرات بالقوه نامتقارن نوسانات قیمت نفت خام بر رشد تولید ناخالص داخلی واقعی دو کشور همسایه خاورمیانه (ایران و عراق) است. در این مطالعه، انحراف از میانگین به عنوان نوسانات قیمت نفت خام در نظر گرفته شده است و برای برآورد اثرات نامتقارن بلندمدت و کوتاه مدت نوسانات قیمت نفت خام بر رشد اقتصادی دو کشور صادرکننده نفت (ایران و عراق) با دو مدل یک و دو از رویکرد رهیافت الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL) و داده های سالیانه ۱۹۹۰-۲۰۲۲ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل نامتقارن، نتایج قابل توجهی را در مورد تفاوت پاسخ های رشد اقتصادی به شوک های مثبت و منفی قیمت نفت خام ارائه می دهد. در مورد ایران، واکنش تولید ناخالص داخلی واقعی به شوک مثبت نفت در بلندمدت بزرگتر از شوک منفی نفت است. نتایج نشان داد که گرچه افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت سبب افزایش رشد اقتصادی ایران می شود اما افزایش قیمت نفت در بلندمدت رشد حقیقی ایران را کاهش می دهد. بعلاوه، شوک منفی نفت در کوتاه مدت و بلندمدت سبب کاهش رشد اقتصادی ایران می شود. از سوی دیگر، شوک مثبت نفتی در کوتاه مدت سبب افزایش رشد اقتصادی عراق می شود در حالی که در بلندمدت اثر قابل توجهی بر تولید ناخالص داخلی واقعی عراق ندارد.

کلیدواژه ها:

اثرات نامتقارن ، رشد اقتصادی ، شوک های مثبت قیمت نفت ، شوک های منفی قیمت نفت