بررسی عوامل موثر بر فساد با تاکید بر نوآوری در ایران و کشورهای همسایه: رویکرد پانل فضایی پویا

رشد اقتصادی متاثر از سرعت نوآوری است. این امر با توجه به تکامل سریع فناوری، چرخه عمر کوتاه تر محصول و نرخ بالاتر توسعه محصولات جدید امکان پذیر است. فساد نیزاز مهمترین چالش های تاثیر گذار بر چشم انداز توسعه کشورها در سطح ملی و بین المللی است. فساد از عوامل متعددی، همچون نوآوری، جمعیت، حجم فعالیت های دولت، شاخص توسعه-انسانی، درجه باز بودن تجاری، رانت منابع طبیعی و... تاثیر می پذیرد. همچنین فساد تحت تاثیر شرایط ملی و بین المللی کشور و سرریز مناطق دیگر بخصوص کشورهای همسایه است. کشورهای دارای مرزهای مشترک، دارای ویژگیهای اقتصادی، سیاسی، تاریخی، فرهنگی، زبان مشترک نزدیک به هم هستند و منجر به رفتارهای مشابه می شود که میتواند بر فساد تاثیر گذار باشد. دامنه فساد در یک کشور، از طرق مختلف، می تواند مناطق مجاور و مرتبط را آلوده کند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر فساد با تاکید بر نوآوری برای کشور ایران و شش کشور همسایه دارای مرز خشکی با ایران، با استفاده از رویکرد پانل فضایی پویا در دوره زمانی ۲۰۲۲-۲۰۰۸ می باشد. نتایج نشان می دهد که نوآوری و شاخص توسعه انسانی تاثیر منفی بر فساد در ایران و کشورهای همجوار در کوتاهمدت و بلندمدت دارد. متغیر نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی در کوتاهمدت و بلندمدت رابطه مثبت با فساد دارد. متغیرهای وقفه فساد، وقفه فضایی فساد، جمعیت و رانت منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت بر فساد در ایران و کشورهای همجوار است لیکن دارای اثرات متفاوت کوتاه مدت و بلند مدت بر فساد می باشند.

کلیدواژه ها:

فساد ، نوآوری ، رویکرد پانل فضایی پویا ، همسایه های ایران