پیش بینی قیمت روغن خوراکی: مطالعه موردی روغن آفتابگردان

هدف مطالعه حاضر، ضمن شناسایی متغیرهای اثرگذار و بررسی اثر آن ها بر قیمت روغن آفتابگردان در ایران، ارائه پیش بینی­های برون­­نمونه­ای (۱۴۰۲:۰۷-۱۴۰۳:۰۶) با استفاده از روش خودرگرسیون برداری (VAR) است. در ابتدا، با توجه به هم انباشته بودن متغیرهای تحقیق، از آزمون هم انباشتگی یوهانسون- جوسیلیوس استفاده شد که وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها تایید گردید. سپس روابط بلندمدت و کوتاه­مدت (VECM) برآورد و ضریب جمله تصحیح خطا برابر ۳۱۴۷/۰- تخمین زده شد. در ادامه، توابع واکنش آنی مورد بررسی قرار گرفت و مطابق نتایج آن، شوک ایجاد شده در قیمت کالای جانشین، نرخ ارز ترجیحی و شاخص قیمت جهانی روغن به ترتیب با ۱۶، ۱۰ و ۶/۹ درصد به شکل استاندارد، بیش از سایر متغیرهای الگو بر نوسانات قیمت روغن آفتابگردان موثر بوده­اند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس نیز متغیر شاخص قیمت جهانی روغن، بیشتر از سایر متغیرها، تغییرات متغیر وابسته را توضیح می­دهد. در نهایت، پیش­بینی برون نمونه­ای انجام شد که مطابق نتایج معیارهای ارزیابی پیش­بینی، مدل تحقیق توانسته پیش­بینی های خوبی را از روند قیمتی روغن آفتابگردان ارائه دهد. بر اساس نتایج بدست آمده رفع موانع تولید، تدوین و اجرای بسته­های تشویقی برای تولیدکنندگان، بازنگری در مقررات واردات کالا به کشور، برای کنترل قیمت روغن آفتابگردان قابل توصیه است. طبقه ­بندی JEL: C۳۲, D۱۲, E۳۷ .

کلیدواژه ها:

پیش بینی قیمت ، روغن آفتابگردان ، الگوی VAR