بررسی تاثیر برنامه های تربیتی مدرسه محور بر مسئولیت پذیری دانش آموزان

در نظام آموزشی امروز، پرورش مهارت های فردی و اجتماعی دانش آموزان در کنار آموزش های رسمی، اهمیت روزافزونی یافته است. یکی از این مهارت های حیاتی، مسئولیت پذیری است که نقش مهمی در رشد شخصیتی و اجتماعی کودکان ایفا می کند. مدارس به عنوان نخستین محیط های اجتماعی بعد از خانواده، ظرفیت بالایی در پرورش این ویژگی از طریق برنامه های تربیتی دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه های تربیتی مدرسه محور بر میزان مسئولیت پذیری دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۴ بود. نمونه ای ۴۰ نفره (۲۰ نفر گروه آزمایش و ۲۰ نفر گروه کنترل) به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد مسئولیت پذیری لویئس(۲۰۰۱) بود. گروه آزمایش طی ۸ جلسه در برنامه های تربیتی مدرسه محور مشارکت داشتند، در حالی که گروه کنترل چنین مداخلاتی دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) تحلیل شدند. نتایج نشان داد که میانگین نمرات مسئولیت پذیری گروه آزمایش پس از اجرای برنامه ها به طور معناداری افزایش یافته است، در حالی که در گروه کنترل تغییر چشمگیری مشاهده نشد. تحلیل کوواریانس نیز تاثیر معنادار برنامه های تربیتی مدرسه محور را تایید کرد (p<۰.۰۰۱). این یافته ها حاکی از آن است که چنین برنامه هایی می توانند در ارتقاء مسئولیت پذیری دانش آموزان نقش بسزایی داشته باشند.

کلیدواژه ها:

برنامه های تربیتی ، مسئولیت پذیری ، دانش آموزان ابتدایی ، آموزش مدرسه محور ، مهارت های فردی.