بررسی و ایجاد بهترین چینش کاربری اراضی از دید حمل ونقل شهری با استفاده از الگوریتم فرا ابتکاری در شبیه ساز ترافیکی

افزایش روزافزون سفرهای درون شهری و تمرکز کاربری های جاذب سفر در هسته مرکزی شهرها، یکی از مهم ترین چالش های مدیریت حمل ونقل و برنامه ریزی شهری محسوب می شود. این پژوهش با هدف ارائه الگوی بهینه ای از استقرار کاربری های شهری با رویکرد کاهش حجم سفرها و بهبود عملکرد سیستم حمل ونقل شهری در محدوده مرکزی شهر تبریز انجام شده است. در این راستا، ابتدا با استفاده از داده های مکانی و توصیفی، وضعیت موجود کاربری های جاذب سفر و شبکه معابر منطقه تحلیل شد. سپس با بهره گیری از یک مدل شبیه سازی مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و ترکیب آن با الگوریتم ژنتیک، فرآیند بهینه سازی مکان یابی کاربری ها به منظور حداقل سازی مجموع زمان سفر، کاهش بار ترافیکی معابر، و افزایش کارایی حمل ونقل عمومی انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که الگوریتم ژنتیک توانسته با بازتوزیع فضایی کاربری های تجاری، اداری و خدماتی، میانگین زمان سفر را تا ۳۶٪ کاهش دهد و استفاده از سیستم حمل ونقل عمومی را بیش از ۱۲٪ افزایش دهد. همچنین شاخص بار ترافیکی معابر مرکزی با کاهش ۲۱ درصدی مواجه شد. این بهینه سازی بدون نیاز به مداخلات فیزیکی سنگین، صرفا از طریق تغییر در الگوی استقرار کاربری ها، قابلیت بهبود معنادار در وضعیت حمل ونقل شهری را فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

الگوریتم ژنتیک ، استقرار بهینه کاربری ها ، حمل ونقل شهری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، مرکز شهر تبریز ، کاهش سفرهای درون شهری