بررسی تغییرات کالبدی بناهای تاریخی با تکیه بر کارکردهای میراث جهانی باغ اکبریه بیرجند

باغ و عمارت اکبریه بیرجند، به عنوان یک نمونه از بناهای مهم تاریخی ایران، که در تاثیرگذاری بر وقایع تاریخی ، بویژه از دوره قاجار تا پهلوی نقش بزرگی داشته است. توسعه زیرساخت ها، آموزش و فرهنگ سازی از سوی دول وقت، به رشد اقتصادی و اجتماعی این منطقه و بویژه باغ و عمارت اکبریه کمک شایانی نموده است.. این باغ، در دوره های مختلف کارکردهای سیاسی- فرهنگی مختلفی داشته که از جمله این مناسبات و کارکردها می توان به محلی برای تجمعات و نمایش قدرت سیاسی، مکانی برای انعقاد معاهده ها و توافقات مهم و خاص، انعکاس مشکلات اجتماعی و سیاسی، ارتقاء هنر و فرهنگ محلی، جلب گردشگران و ترویج گردشگری فرهنگی اشاره نمود. این ویژگی های خاص در حوزه های سیاست و فرهنگ، باغ اکبریه را از دیگر باغ های متعدد بیرجند، متمایز ساخته است. این میراث جهانی ماندگار، نشان از تاثیر ژرف سیاست و فرهنگ در تکوین ویژگی های باغ و عمارت اکبریه دارد. هدف اصلی این نوشتار نشان دادن تاثیر مناسبات و کارکردهای سیاسی-فرهنگی باغ و عمارت اکبریه در تغییر فضاهای کالبدی باغ است. این پژوهش از نظر روش از دسته تحقیقات توصیفی­- ­تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای و میدانی(مصاحبه با کارشناسان میراث فرهنگی و جمعی از پژوهشگران و عزیزانی که سابقا در باغ مشغول به فعالیت بوده اند) صورت گرفته است. تغییرات کالبدی صورت گرفته در باغ و عمارت جهانی اکبریه ، این باغ ایرانی را از دیگر باغ های سطح شهر بیرجند متمایز ساخته است و شناخت این تغییرات، راهگشای انتخاب بهترین نوع کاربری در طول سالیان می باشد تا با شناخت این تغییرات فرهنگی و سیاسی شان این بنای فاخر نیز حفظ گردد.

کلیدواژه ها:

باغ اکبریه ، بیرجند ، سیاست ، تغییرات کالبدی ، فرهنگ