نئولیبرالیسم در محیط و منظر شهری

نئولیبرالیسم، به منزله پارادایم اقتصادی-سیاسی مبتنی بر خصوصی سازی، مقررات زدایی و کاهش مداخله دولت، از اواخر قرن بیستم بر شکل گیری و مدیریت فضاهای شهری تاثیر چشمگیری گذاشته است. در چارچوب سه مرحله آغازین، عقب گرد و تحکیم، این رویکرد با تکیه بر منطق بازار و رقابت پذیری در پی جذب سرمایه و کسب وکار، محیط شهری را کالایی کرده و فضاهای عمومی را تحت مالکیت یا کنترل های سختگیرانه درآورده است. پژوهش حاضر، با بهره گیری از تحلیل اسنادی و تفسیر داده ها، ضمن تبیین مبانی فکری نئولیبرالیسم، به واکاوی پیامدهای عینی آن بر محیط و منظر شهری می پردازد. نتایج نشان می دهد سیاست های نئولیبرال، اگرچه رشد اقتصادی و زیرساخت های شهری را ارتقا می دهند، اما به تضعیف برنامه ریزی جامع، گسترش نابرابری فضایی، تبدیل پارک های عمومی به فضاهای نیمه خصوصی و تمرکز منابع در نواحی برخوردار می انجامند. این روند، عدالت فضایی و پایداری بلندمدت را تهدید کرده و نشان می دهد ارزیابی انتقادی سیاست های شهری نئولیبرال، برای حفظ منافع جمعی و هویت فضایی ضروری است.

کلیدواژه ها:

فضاهای عمومی ، برنامه ریزی شهری ، عدالت سبز ، توسعه شهری ، هویت فضایی