فرصت ها و تهدیدها در بهره مندی از درآمدهای نفت و گاز و ناترازی های توسعه ای در مناطق مختلف کشور

درآمدهای نفتی در مراحل اولیه ورود به بودجه دولت عمدتا صرف برنامه های توسعه دولت و مخارج عمرانی و زیربنایی می شود که در بهبود رشد و رفاه اجتماعی موثر است. همچنین ورود درآمدهای نفتی و واردات کالاها و خدمات متنوع و گسترش شهرنشینی، همگی اثراتی در جهت بهبود رفاه اجتماعی دارند. سازوکار موجود در بهره مندی اقتصاد ملی از درآمدهای حاصل از فروش ثروت های طبیعی (بویژه نفت و گاز) عامل مهمی در ایجاد اختلاف بین مناطق کشور است. با افزایش قیمت نفت با توجه به اینکه درآمد و رفاه مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی افزایش می یابد، اختلاف سطح رفاه در مناطق شهری و روستایی بیشتر می شود که این امر با سیاست های دولت مبنی بر کاهش اختلاف سطح رفاه زندگی در مناطق شهری و روستایی سازگار نبوده و نوسانات درآمدی دولت موجب تاثیر منفی بر سرمایه گذاری های توزیع درآمدی عمرانی زیربنایی و برنامه های فقرزدایی و همچنین برنامه درآمدی می شود و لذا توجه به مکانیزم های هضم کرد درآمدهای مازاد نفتی و صندوق توسعه ملی تا حد زیادی می تواند از تشدید اختلاف سطح رفاه جلوگیری نماید. مساله تحریم ها از آن رو فرصت است که مسئولان کشور با کاهش نقش نفت در بودجه، ضمن اینکه این منابع طبیعی را تبدیل به قدرتی استراتژیک برای نسل های آینده کنند وضربه پذیری اقتصاد به واسطه بودجه ناشی از نفت را به حداقل ممکن و حتی صفر برسانند. این فرصت سازی مولفه های قدرت ساز برای آینده ایران و کاهش ناترازی توسعه ای در مناطق مختلف کشور خواهد بود.

کلیدواژه ها:

درآمدهای نفت ، توسعه ، اقتصادملی ، صنعت نفت