تحلیل محتوایی غزل۳۵۷ حافظ

خواجه شمس الدین محمد بن بهاالدین محمد حافظ شیرازی، شاعر بزرگ قرن ۸ صاحب دیوان شعر با غزلی ات ی پوش ی ده از استعارات و مفاهیم بینظیر عارفانه و عاشقانه است. گاه در این اشعار برخی واژگان چنان دور از معنویت و تهی از ایمان و عقیده می باشند که هر کس با خواندن آنها به شک می افتد که آیا واقعا این حافظ، همان حافظ قرآن کریم است؟ آیا حافظ قرآن است که مدام از خرابات و می و معشوق سخن می راند؟ پس برای درک عمیق اشعار او باید به تحلیل عمیق محتوای آنها پرداخت. با بررسی های دقیق، در نهایت به این نتیجه خواهیم رسید که هر واژه ای در شعر حافظ می تواند چندین و چند معنی گسترده داشته باشد که از معانی عرفانی و ایمانی چندان دور نیست. آنچنان که از همان واژه ی خرابات می توان مفهومی به تقدس مسجد برداشت کرد و یا از خمر، به شراب الهی رسید! در میان این تحلیل ها نیز گاه ممکن است به این نتیجه برسیم که معنی واژگان مذکور همان معنی حقیقیشان است لکن حافظ با بیان نقیضی می خواهد بگوید عشق به خداوند را در هرجا می توان یافت حتی خرابات! هر چه که هست در نهایت یقین پیدا می کنیم که حافظ شیرازی همان حافظ سخن خداست و شعر او هیچگاه تهی از ایمان و ایقان نبوده بلکه مملو از عرفان و معنویت است.

کلیدواژه ها:

حافظ ، شعر ، غزل ، معشوق ، خداوند