فرهنگ کنایات دیوان صفی علیشاه

صفی علیشاه، شاعر برجسته قرن سیزدهم هجری (دوره صفوی) و اهل اصفهان، در دیوان خود از کنایات به عنوان ابزاری کارآمد برای بیان مفاهیم عمیق و پیچیده بهره برده است. این کنایات بهویژه در قالب شعرهای صوفیانه و عرفانی او، نقشی اساسی در ساختار زبانی و معنایی اشعار دارند. صفی علیشاه با استفاده از کنایات، مفاهیم فلسفی و عرفانی را بهطور غیرمستقیم و با الیههای متعدد معنایی منتقل می کند. این ابزار بالغی به او امکان میدهد تا عالوه بر ایجاد جذابیت های زبانی، مفاهیم پیچیده دینی و اجتماعی را بهطور غیرصریح و با شیوه ای هنری بیان کند. کنایات در اشعار او معموال با استفاده از نمادها، استعارهها و اشارات به مفاهیم دینی، اجتماعی و فرهنگی همراه هستند و به طور همزمان به غنای معنایی و هنری آثار وی افزودهاند. این پژوهش به تحلیل انواع کنایات در دیوان صفی علیشاه پرداخته و به ویژه بر نقش و کارکرد این کنایات در انتقال مفاهیم عمیق عرفانی و فلسفی تاکید دارد. با توجه به کاربرد گسترده کنایات در اشعار صفی علیشاه، این تحقیق میکوشد تا نشان دهد چگونه شاعر از این ابزار زبانی برای ایجاد الیههای معنایی متعدد و انتقال مفاهیم پیچیده به مخاطب بهره برده است. بررسی فرهنگ کنایات در این دیوان میتواند به درک بهتری از ویژگی های زبانشناسی، فرهنگی و عرفانی دوره صفویه و همچنین دیدگاههای فکری و هنری صفی علیشاه کمک کند.

کلیدواژه ها:

فرهنگ کنایات ، صفی علیشاه ، دیوان شعر