بررسی حقوق و مسئولیت های اخلاقی هوش مصنوعی (AI )در چارچوب فقه اسلامی

این مقاله به بررسی حقوق و مسئولیتهای اخلاقی هوش مصنوعی (AI) در چارچوب فقه اسلامی می پردازد. با توجه به پیشرفت های سریع در حوزه فناوری AI و افزایش کاربردهای آن در زندگی روزمره، ضرورت بررسی تاثیرات حقوقی و اخلاقی این فناوری از منظر فقه اسلامی بیش از پیش احساس می شود. در این مطالعه، ابتدا مبانی فقه اسلامی شامل منابع اصلی آن مانند قرآن، حدیث، اجماع و قیاس مورد بررسی قرار می گیرد تا اصول پایه ای که باید در مواجهه با مسائل جدید از جمله AI مد نظر قرار گیرند، مشخص شود. سپس به تعریف و انواع هوش مصنوعی و کاربردهای مختلف آن در جوامع اسلامی پرداخته می شود. از جمله این کاربردها می توان به استفاده از AI در زمینه های پزشکی، مالی، آموزشی و امنیتی اشاره کرد. در ادامه، تطابق این فناوری با اصول فقه اسلامی از جمله عدالت، احترام به حریم خصوصی و امنیت مورد بررسی قرار می گیرد. بخش سوم مقاله به حقوق هوش مصنوعی در فقه اسلامی اختصاص دارد. در این بخش، حقوق AI در برابر کاربران و توسعه دهندگان، مسائل مربوط به مالکیت و کنترل AI، و حفظ حریم خصوصی و امنیت کاربران در استفاده از این فناوری مورد بحث قرار می گیرد. در بخش چهارم، مسئولیتهای اخلاقی کاربران و توسعه دهندگان AI در چارچوب فقه اسلامی بررسی می شود. این مسئولیت ها شامل رعایت صداقت، عدالت و احترام به حقوق دیگران است. همچنین تاثیرات اجتماعی و اخلاقی AI در جوامع اسلامی، از جمله تغییرات در بازار کار، مسائل اخلاقی مرتبط با تصمیم گیری های خودکار و تاثیرات فرهنگی، مورد بررسی قرار می گیرد. نتیجه گیری این مقاله بر اهمیت تدوین چارچوب های حقوقی و اخلاقی برای استفاده از AI در جوامع اسلامی تاکید می کند. پیشنهاد می شود مراجع فقهی و سیاستگذاران با همکاری یکدیگر، قوانین و مقرراتی را برای مدیریت این فناوری تدوین کنند تا ضمن بهره برداری از مزایای AI، از هرگونه سوء استفاده و نقض حقوق جلوگیری شود. این مقاله به عنوان یک راهنمای اولیه برای پژوهش های بیشتر در زمینه تطبیق فناوریهای نوین با اصول و ارزشهای اسلامی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی(AI) ، جوامع اسلامی ، مبانی فقه اسلامی ، توسعه دهندگان ، تاثیرات فرهنگی