اعتبار یابی «پرسشنامه تجربه و مهارت زبانی» (LEAP-Q) در جامعه فارسی زبانان

دو زبانگی و چند زبانگی و مطالعه بر روی آنها، در دنیای کنونی امری کاملا طبیعی و یک استلزام است (Hamis & Mc Ghee Nelson 1992). با این وجود، نتایج تحقیقات بر روی دو زبانه ها و چند زبانه ها، بسته به سن فراگیری زبان دوم، روش فراگیری، میزان استفاده از آنها و درجه مهارت و تسلط بر آنها، متفاوت و گاها متناقض می باشد. این تناقض ها با نبودن ابزار سنجش معین و مشخص، تشدید می شوند. از طرف دیگر، عدم آشنایی برخی محققان به زبان مورد بررسی در آزمونها، نیاز به وجود پرسشنامه ای جامع و معتبر را بارزتر می کند.(Language Experience and Proficiency-Questionnaire) LEAP-Q پرسشنامه ای است که توسط مارین، بلومنفیلد و کوشانسکایا (2007) تهیه شده و تا کنون به 14 زبان ترجمه گردیده است. نگارندگان، این پرسشنامه را به زبان فارسی ترجمه نموده اند تا برای محققان چند زبانگی به سهولت قابل استفاده باشد(این پرسشنامه هم اکنون در سایت دانشگاه North-Western آمریکا با نام نویسندگان مقاله، به ثبت رسیده است). در این مقاله قصد داریم میزان اعتبار پرسشنامه ترجمه شده فوق را در فارسی محک بزنیم.مطالعاتی که در زمینه مقایسه نتایج آزمون ها ی خود- ارزیابی در مقایسه با عملکرد واقعی زبانی ، صورت گرفته نشانگر این است که نتایج بسته به زبان های مختلف و مهارتهای مختلف زبانی، متفاوت است (Bahrik et al.1994; Delgado et al.1999)). در دو بررسی انجام شده در این پژوهش، ابتدا 120 نفر زبان آموز فارسی زبان، که زبان انگلیسی را به عنوان زبان خارجی در محیط های آموزشی فراگرفته اند، پرسشنامه را پر نموده و سطح هر کدام از مهارتها و میزان تاثیر سایر عوامل را بر یادگیری خود مشخص نمودند. در مطالعه دوم با استفاده از تست های زبانی استاندارد، میزان اعتبار پاسخ های آزمودنی ها به پرسشنامه اندازه گیری شد تا میزان اعتبار نمرات در پرسشنامه خود-ارزیابی مشخص گردد.تحلیل نتایج، میزان پیشرفت مهارتهای چندگانه را در آزمودنی ها، در هر دو نوع مطالعه به یک میزان نشان میدهد. ازسوی دیگر، نتایج آماری، خود- ارزیابی را به عنوان روشی معتبر در گزارش وضعیت زبانی چند زبانه ها و زبان خارجی تایید می کند. از میان مهارتهای مختلف، دقیق ترین نتایج مربوط به دو مهارت «خواندن» و «صحبت کردن» بود.بنابراین، می توان پرسشنامه مهارت و تجربه زبانی را ابزاری پایا، روا و معتبر جهت ارزیابی مهارتهای مختلف زبانی در محیط های تحقیقاتی و همچنین تاریخچه زبانی بزرگسالان در زبانهای خارجی، اول، دوم، سوم و... دانست

کلیدواژه ها:

دو زبانگی ، زبان دوم ، خود ارزیابی ، تجربه ، مهارت زبانی