ماهیت وحی در قرآن و عهدین و نقد نظریه رویا انگاری آن

وحی، اساس شکل گیری کتب مقدس (از جمله قرآن و عهدین) و مبنای ساختار ادیان الهی است. برخی روشنفکران معاصر، در تکاپوی یافتن پاسخ برای چالش های دین پژوهی و دینداری در مواجهه با دستاوردهای جدید بشری، با رویکرد معرفت شناسی و هرمنوتیکی به بررسی ماهیت وحی قرآن و نسبت آن با خدا و پیامبر (ص) پرداخته اند. از جمله آخرین نظریه آنان در مورد، رویانگاری وحی است. هدف پژوهش حاضر  این است که با بررسی شواهد موجود در عهدین نشان دهدکه ارتباط وحیانی پیامبران، از نوع خواب و رویا نبوده است؛ زیرا در عهدین شواهد متعددی، متعارض با مبناها و لوازم این نظریه یافت می شود. پژوهش حاضر در گردآوری مطالب، ازمنابع کتابخانه ای و در تجزیه و تحلیل داده ها، از روش توصیفی-تحلیلی آمیخته با شیوه تطبیق انتقادی بهره گرفته است. یافته اینکه بر اساس این نظریه، وحی، خواب و رویا است و قرآن حکایت رویاهای رسولانه است و این کتاب معبر می­خواهد و نه مفسر، و آنان که در تفسیر کوشیده­اند، کار بیهوده کرده­اند. لازمه چنین ادعایی این است که نه فقط قرآن، بلکه تورات و انجیل هم رویاهای رسولانه  موسی و عیسی (ع) است و وحی تمام انبیاء نیز نوعی تاثیرپذیری از رویاهای آنان است. نتیجه آن است که رویاانگاری وحی، با قدر متیقن از تعریف و ماهیت وحی بر اساس فرازهای انجیل و تورات، مخالفت جدی دارد. بر اساس عهد عتیق ویژگی اصلی پیامبران دریافت وحی است و وحی سرشت زبانی دارد. لازم به ذکر است، بحث از اعتبار یا اصالت انجیل و تورات فعلی، در مدعای پژوهش مدخلیتی ندارد، زیرا وجود شواهدی در عهدین که خواب و رویا نبودن ارتباط انبیا با مبدا غیب را اثبات کند، برای رد رویاانگاری وحی کافی است.

کلیدواژه ها:

وحی ، رویا انگاری ، عهدین ، تورات ، انجیل